Wanneer de temperaturen stijgen, leggen vliegen graag hun eitjes in broeiende kliko’s en prullenbakken met vloeistof en etensresten: de ideale broedkamer! In no-time kan je kliko vol zitten met krioelende, grote larven, die zich in jouw afvalcontainer snel kunnen volvreten van al het afval. Ah bah! Niet het fijnste uitzicht en ook niet heel hygiënisch.
Met deze tips kun je – op een milieuvriendelijke manier – voorkomen dat er maden in de container komen. Ook geven we tips om maden op een natuurlijke manier te bestrijden.
Maden in de prullenbak voorkomen:
Voorkom voedselverspilling: Hoe minder etensresten in je prullenbak belanden, hoe minder voeding voor larven.
Afval koelen & inpakken: Doe in de zomer vis- of vleesresten die je wilt weggooien in een afgesloten bak in de koelkast (of in de vriezer) en doe ze pas op de ophaaldag in de GFT-bak (verpak ze eventueel in een krantenpagina).
Plaats je prullenbak/kliko niet in de volle zon en zet hem regelmatig aan de weg.
Vochtigheid verminderen: Maden gedijen goed in vochtige omgevingen, dus het droog houden van het afval kan helpen. Gooi het afval zo droog mogelijk in de GFT-bak: laat gemaaid gras een dag drogen en laat etensresten in het gootsteenbakje uitlekken.
Voeg droog materiaal zoals zaagsel of stro toe aan het GFT-afval om de vochtigheid te verminderen.
Krantenpapier: Leg een krantenpagina onderin de GFT-bak zodat het afval niet blijft plakken of vastvriest. Een beetje papier bij het GFT kan geen kwaad.
Luchtgaten afdekken: Dek de luchtgaten van de container af met fijn gaas om te voorkomen dat vliegen hun eitjes erin leggen.
Koffiedik: Strooi een laagje koffiedik over het afval. De geur van koffiedik is onaantrekkelijk voor vliegen en kan helpen om ze weg te houden.
Lavendel of azijn: Plaats lavendel of een papieren doekje gedrenkt in azijn in de container om vliegen af te schrikken.
Azijn en citroen: Spray de binnenkant van de container (regelmatig) met een mengsel van water en azijn of citroensap. Dit werkt als een natuurlijk afweermiddel tegen vliegen.
Eigen verpakking: Koop zoveel mogelijk eten met eigen (herbruikbare) verpakking die je na gebruik kunt wassen.
Schone verpakking: Als je verpakkingen hebt, spoel vieze wegwerpverpakkingen af met water om etensresten te verwijderen voordat je de verpakking in de sorteerbak gooit.
Maden bestrijden:
Maden in de container?
Leg een tak klimop, of hedera, in de prullenbak/kliko. Dit is giftig voor maden.
Een handje zout of kalk in de bak zorgt ervoor dat maden uitdrogen.
Maak de bak schoon met (heet) water en eventueel soda of groene zeep.
Laat je container open voor de vogels. Een groot feestmaal voor de mussen! 🥳🤤🐛🐦🐦🐦
Er gaat niets boven een klein ijsje om af te koelen tijdens de zomer. Maar hoe maak je zelfgemaakt ijs als je geen ijsmachine hebt? Naast de ijslolly’s die je kunt maken met ijsvormpjes en bevroren yoghurt, raden we je aan om Nice Cream te proberen. 😋 🍦🍧🍨
Nice Cream is de nieuwe gezonde trend. Het is klaar in slechts twee stappen in de blender, en het geheim ligt in één ingrediënt: de banaan. 🍌 Dit snelle ijsje heeft bevroren plakjes banaan als basis ingrediënt. Voeg vervolgens de ingrediënten van jouw keuze toe, zoals fruit, yoghurt, chocoladeschilfers, amandelen, pindakaas, enz., en meng alles door elkaar. Er is niets eenvoudiger dan snel zelfgemaakt gezond ijs te maken! Bevroren bananen zorgen voor een romige, ijzige textuur. Het is een goed idee om je overrijpe bananen te gebruiken als alternatief voor het traditionele bananenbrood.
Nice Cream is ook een uitstekende optie voor veganisten, omdat het alleen uit fruit bestaat. Je kunt er ook voor kiezen om plantaardige melk toe te voegen (of koemelk, voor een niet-vegan variant). Het is ook ideaal als snack voor kinderen: een verfrissende en gezonde traktatie die je in slechts enkele minuten kunt bereiden.
De Basis:
(Biologische) rijpe bananen 🍌
Een scheutje citroensap (optioneel) 🍋
Eventueel biologische plantaardige- of koemelk 🥛
In een handomdraai Nice Cream maken:
Voor een volle kop Nice Cream snijd je twee rijpe bananen in dikke plakken. Schik ze op een bord of, nog eenvoudiger, in een grote bak die bestand is tegen lage temperaturen. Spreid de plakjes goed uit elkaar en plaats ze vier uur in de vriezer. 🧭
Mix ze vervolgens in de blender tot je een glad mengsel krijgt. Voeg eventueel een scheutje citroensap toe en je heerlijke basis is klaar om aangepast te worden! 🥣
Ideeën voor Toppings: 🍨
Basis Nice Cream + aardbeien en rode bessen: Voeg een (zelfgemaakte) coulis van rood fruit toe en garneer met enkele bosbessen en muntblaadjes voor een supervers resultaat.
Basis Nice Cream + cashewmelk en een eetlepel pindakaas: Voeg een coulis van gezouten boterkaramel en pindachips toe en geniet meteen van je peanut butter Nice Cream!
Basis Nice Cream + amandelmelk en een eetlepel cacaopoeder: Versier alles met een coulis van pure chocolade of praliné. Voeg als topping een toefje (vegan) slagroom en chocoladeschilfers toe.
Wat is jouw favoriete Nice Cream recept? Deel het in de commentaren! 👇
Extra Tips:
Vooruit plannen: Bevries altijd een paar bananen zodat je op elk moment Nice Cream kunt maken.
Textuur verbeteren: Voeg een beetje plantaardige melk toe als het mengsel te dik is om te blenden.
Probeer kruiden: Een snufje kaneel, vanille-extract, of zelfs een beetje gember kan je Nice Cream een unieke smaak geven.
Gezonde vetten toevoegen: Avocado of kokosolie kunnen de textuur nog romiger maken zonder de gezonde factor te verliezen.
IJsvormpjes gebruiken: Giet het mengsel in ijsvormpjes voor individuele porties die je later kunt eten.
Probeer deze tips uit en maak je eigen unieke creaties. Veel plezier met experimenteren! 🍦
Een afvalvrij ijsje? Makkelijk! Koop je ijs op een hoorntje, of maak zelf het lekkerste ijs of sorbet!
Eetbare verpakking 🙂
Kiezen voor een bolletje (sorbet)ijs op een hoorntje is zo natuurlijk! Geen extra kosten voor wegwerp kartonnen bakjes (met een laagje plastic), geen eigen bakje nodig. Gewoon het ijs én verpakking opeten! Da’s wel zo verspillingsvrij! 🤗
Glutenvrij
En tegenwoordig zijn er gelukkig ook glutenvrije en/of lactosevrije hoorntjes. Zie bijvoorbeeld op deze website: 🔗 Glutenvrije ijssalons in Nederland – Zo ook in Apeldoorn e.o.:
.. IJssalon Gemelli: naast glutenvrij ijs, ook glutenvrije én lactosevrije hoorntjes.
.. Snackbar Kokkie: 15 soorten glutenvrij ijs en glutenvrije hoorntjes.
Tips voor het zelf maken van afvalvrij ijs en sorbet
Zelfgemaakt ijs en sorbet Wil je zelf ijs of sorbet maken? Dat kan op een afvalvrije manier! Hier zijn enkele tips om te beginnen:
Gebruik herbruikbare vormen: Siliconen ijsvormpjes zijn ideaal en herbruikbaar. Ze zijn verkrijgbaar in verschillende vormen en maten, en je kunt ze keer op keer gebruiken zonder afval te maken.
Vers fruit en natuurlijke ingrediënten: Gebruik vers fruit en natuurlijke zoetstoffen zoals agavesiroop of dadels. Zo vermijd je verpakkingen van voorverpakte ingrediënten.
Herbruikbare opbergbakjes: Bewaar je zelfgemaakte ijs in herbruikbare glazen of metalen bakjes in plaats van plastic bakjes. Dit helpt om afval te verminderen en je ijs langer vers te houden.
Vegan ijs en sorbet Voor degenen die veganistisch willen genieten van hun ijs, hier zijn enkele tips:
Basisrecept voor vegan ijs: Gebruik kokosmelk, amandelmelk of cashewmelk als basis voor je ijs. Deze plantaardige melksoorten zorgen voor een romige textuur en zijn vaak verpakt in recyclebare of herbruikbare verpakkingen.
Vegan hoorntjes: Er zijn steeds meer vegan hoorntjes beschikbaar die net zo lekker zijn als de traditionele. Check je lokale biologische winkel of ijssalon voor opties.
Zelfgemaakte sorbet: Sorbet is van nature vaak vegan, gemaakt van fruit, suiker en water. Probeer verschillende combinaties van je favoriete fruit voor een verfrissend en gezond dessert.
Door deze tips te volgen, kun je op een duurzame en afvalvrije manier genieten van heerlijk ijs en sorbet, zowel gekocht als zelfgemaakt! 🍧🍨🌱
Tip ons!
We zijn op zoek naar extra adressen in de gemeente Apeldoorn e.o. waar je lactosevrij/vegan ijs en/of glutenvrij/lactosevrij hoorntjes kunt kopen. Help je ons door je favoriete adressen door te sturen? Dank alvast! Mailto:info@zerowasteapeldoorn.nl
Jaarlijks, op de derde zondag in juni, wordt Vaderdag gevierd 💗
Nog maar net een paar weken na Moederdag lijkt het wel een déjà vu: met reclames op tv, in folders en in winkels word je wéér verleid tot (over)consumptie; als een soort Moederdag 2.0, maar dan met een beetje meer mannelijkheid en testosteron (ho ho ho! Alsof moeders niet stoer kunnen zijn en vaders niet gevoelig! 😉). Als zero-waster letten we daar niet op, want Vaderdag gaat natuurlijk over de liefde voor je vader en niet over de winst van bedrijven.
Je vader in het zonnetje zetten
Liefde kun je op allerlei manieren tonen zonder het milieu of je eigen portemonnee te belasten. Hier zijn een paar tips en ideeën:
Geef je vader leven
🌳 Als je vader ruimte heeft in de tuin of op het balkon, geef hem dan een biologische (en lokaal geteelde) inheemse plant of boom cadeau. Geen ruimte voor (nog) een plant of boom? Laat er dan één planten via bijvoorbeeld Trees For All. 🌺 Of geef hem een potje met biologische en lokaal gekweekte inheemse bloemzaden, zodat hij zelf kan bepalen waar wat extra vrolijkheid mag groeien.
Omdat liefde (ook) door de maag gaat
🍽 Maak zelf het ontbijt klaar voor je vader, bak zelf een cupcake, of verras hem met een vegetarische/vegan barbecue! 🎀 Koop (fairtrade) chocolaatjes en/of snoepjes in je eigen meegenomen potje/zakje. Geef ze cadeau in een hergebruikt glazen potje of blikje, met een (oud) stoffen lintje. 🍺 Geef je vader een (h)eerlijke biologische wijn, bier of likeur uit de regio cadeau, zoals wijn van Buitenpost, Puik bier of Limoncello uit Apeldoorn (Puur Smaack / Amante)!
Geef je vader (vrije) tijd
🏄♀️ Geef je vader een ‘moment’ cadeau: een middag samen klussen en kletsen, een reeks wandelingen in jullie favoriete tuinen of bos, een fietstocht en (zero waste) picknick langs het kanaal, of een middag samen SUPpen op het kanaal!
Kaart & Cadeau
✏️✂️ Maak zelf een kaartje voor je vader van oud papier. Op Pinterest vind je talloze ideeën voor inspiratie. 💕 Koop een cadeau bij de kringloopwinkel. Een leuke mok voor de koffie of een interessant boek over je vaders hobby? Een tweedehands cadeau als eerste keus. Hergebruik is duurzaam en veel vaders houden daarvan! 📚 Je kunt trouwens kiezen uit duizenden boeken bij de 120+ minibiebs in Apeldoorn en omgeving! 🎁 Of geef je vader het geschenk van zero waste! Bijvoorbeeld een safety razor en een zeepbar om te scheren, een coole RVS drinkfles of broodtrommel, een (door jou gepersonaliseerde) reisbeker voor zijn koffie to-go in de ochtend. 🧣 Pak het cadeau in volgens de kunst van furoshiki, het inpakken met stof.
Wat is jouw Zero Waste Vaderdag-tip? Deel het in de commentaren 👇
🍌 Controleer ruim voor vertrek wat er nog in je koelkast, voorraadkast en op de fruitschaal ligt. Bonus tips: fruit over op de dag van je vertrek? Snij fruit in handige porties, of maak er een fruitsalade van voor onderweg; of vries het in voor als je terugkomt van je vakantie. Een banaan, appel of peertje kun je ook gewoon in je tas stoppen voor een gezond en makkelijk hapje tijdens de reis. 🥣 Maak een planning een week voor vertrek: wat ga je wanneer eten? Maak je koelkast leeg! 🧊 Vries overgebleven eten in. Als je bijvoorbeeld groenten over hebt, kook ze dan kort (blancheren) en bewaar ze in een bakje in de vriezer. Super handig om alvast iets bij de hand te hebben wanneer je terugkomt van je vakantie. 🍜 Maak een ‘laatste’ maaltijd van de restjes die je nog in huis hebt (bijvoorbeeld soep, roerbakgerecht, salade of omelet). 🚗 Geef overgebleven eten aan buren, familie of vrienden. Gekoeld voedsel zoals zuivel, gesneden groenten en/of fruit, of vlees kun je meenemen voor onderweg. Zorg ervoor dat je het binnen 2 uur opeet als het gekoeld moet blijven.
Deel jouw tips voor een vakantie zonder verspilling in de reacties 👇
https://zerowasteapeldoorn.nl/wp-content/uploads/2024/06/Tip-maak-het-op.jpg10801080Zero Waste Apeldoornhttps://zerowasteapeldoorn.nl/wp-content/uploads/2024/01/Tekengebied-33-kopie.svgZero Waste Apeldoorn2024-06-02 20:19:162024-06-02 23:09:19Duurzaam op vakantie: Maak het op!
Tips voor de theeleuten om je (kruiden)thee duurzamer te drinken.
Voorkom onnodig afval
Thee en kruidenthee wordt in Nederland veel gedronken. In vele huishoudens dagelijks. Uit gewoonte of gemakzucht en soms ook om een groot assortiment smaakjes te kunnen aanbieden kopen we meestal thee in zakjes. Dit zorgt helaas voor onnodig afval:
Theedoosjes zijn meestal verkocht met een plasticfolie eromheen;
Het kartonnen doosje mag bij oud papier, maar vergeet niet dat het inkt bevat, wat ook niet geheel onschadelijk is;
En de zakjes zelf horen nu composteerbaar te zijn maar daar heb je ook een stukje touw en een papiertje aan hangen. Let’s be honest, wie (behalve onze stichtingsvoorzitter ) neemt echt de moeite om alle onderdelen uit elkaar te halen om het afval goed te scheiden?
Zonde toch?! Want het is net zo makkelijk om losse thee (verpakkingsvrij) te kopen en afvalvrij je (kruiden)thee te zetten met een herbruikbare (en, uiteraard: een tweedehands) thee-filter, thee-lepel of thee-ei Bonus tip: Drink je vaak thee op een dag? Vul dan een grote dubbelwandige theepot, een thermosfles of een gewone theepot die je warm kunt houden onder een (zelfgemaakte) theemuts.
Verpakkingsvrij kopen en bewaren
Koop je fairtrade en/of biologiche (kruiden)thee met je eigen zakje, blik of pot, bij een koffie- en theespeciaalzaak, zoals (in Apeldoorn) Simon Lévelt of Bijzondere Bonen. Thee kun je het beste bewaren in droge blikjes of donkere glazen potjes en ook op deze manier kun je thuis een breed en leuk assortiment in smaken hebben. Bewaar kleine blikjes (of ga op schattenjacht bij de kringloopwinkel ) en gebruik ze opnieuw om losse thee in kleine hoeveelheden te kopen. Vaak is dat ook nog eens goedkoper dan theezakjes (per kilo berekend)! Je kunt deze verpakking meenemen om je losse (kruiden)thee te kopen bij de specialiteiten winkel: -> Geef je meegenomen blik aan de winkelier. -> Deze zet eerst het bakje op de weegschaal om het te “tarreren“, oftewel: het gewicht van je lege verpakking te bepalen, zodat dit niet meegeteld wordt. -> Zo betaal je alleen voor de inhoud.
Zelf kweken
Uiteraard kun je ook je eigen kruiden voor thee thuis zelf kweken! Het is niet alleen milieuvriendelijk, maar kan kosten besparen. Hier zijn enkele kruiden die je gemakkelijk thuis kunt kweken voor je eigen kruidenthee:
Munt: Munt is een van de gemakkelijkste kruiden om thuis te kweken. Het groeit snel en gedijt goed in zowel potten als in de tuin. Muntthee is verfrissend en kalmerend.
Citroenmelisse: Citroenmelisse heeft een heerlijk citroenachtig aroma en smaak. Het is een meerjarig kruid dat goed groeit in potten. Het staat bekend om zijn kalmerende eigenschappen en het bevorderen van een goede nachtrust.
Kamille: Kamille is een kruid dat bekend staat om zijn ontspannende eigenschappen. Je kunt kamillebloemen eenvoudig thuis kweken en ze drogen om later te gebruiken voor thee.
Lavendel: Lavendel heeft een heerlijk bloemig aroma en wordt vaak gebruikt om een rustgevende thee te maken. Het groeit goed in zonnige, goed doorlatende grond.
Citroenverbena: Citroenverbena heeft een sterk citroenaroma en smaak. Het is een meerjarig kruid dat goed groeit in warme, zonnige omstandigheden. Het toevoegen van een paar bladeren aan je thee geeft een heerlijke citrusachtige smaak.
Gember: Hoewel gember technisch gezien geen kruid is, kun je het gemakkelijk thuis kweken en gebruiken om je thee een pittige kick te geven. Gemberplanten kunnen binnenshuis worden gekweekt in potten.
Bonus tip: Zorg ervoor dat je kruiden regelmatig water geeft en in een zonnige plek plaatst als ze veel zonlicht nodig hebben. Oogst de bladeren of bloemen voorzichtig en droog ze goed voordat je ze gebruikt om thee te zetten. Geniet van je zelfgekweekte, afvalvrije kruidenthee!
Thee-to-go
Gebruik voor onderweg een kleine thermos-fles of reisbeker. Merken zoals Retulp Tumbler, KleanKanteen, Contigo en Dopper bieden prima thermosflessen en thermosbekers aan. Check ook het aanbod bij je lokale kirngloopwinkel(s)! Neem een goed sluitend blikje met thee in je tas mee om je thermosbeker later weer op te vullen.
Hergebruik theeblaadjes
Wist je dat je op verschillende manieren gebruikte theeblaadjes kunt hergebruiken, naast dat je het op de composthoop of in je GFT bak kunt gooien? Bijvoorbeeld, kun je (met mate) theebladjes doorspoelen door de grootsteen om de afvoer te reinigen. Op internet vind je nog veel meer tips zoals deze. Check it out! Je zult verbaasd zijn over de vele opties!
IJsthee
Heb je thuis een theepot vol gevuld en is het helemaal koud geworden voordat je hem leeg hebt kunnen drinken? Je kunt het natuurlijk opwarmen of het juist nog even in de koeling zetten en er ijsthee van maken. Heerlijk!
Thee met een zoetje
Gebruik je honing in je thee, koop het dan het liefst biologisch en lokaal of bij de imker, in een glazen potje. Soms kun je zelfs honing in glazen potten met statiegeld vinden, bijvoorbeeld bij de Nootzaak in Apeldoorn, of via Pieter Pot. Probeer voor de vegan variant eens agavesiroop!
Afvalvrije Chai Latte
Zelfs een Chai Latte kun je afvalvrij zetten! Zie onze tip voor het kopen van melk in glazen flessen met statiegeld. De specerijen kun je ook met je eigen potjes kopen op de zaterdagmarkt bij de Kruiden en Specerijen kraam naast de notenkraam. Voor een vegan variant, maak je zelf je eigen havermelk in een handomdraai!
Zo zie je, zero waste thee, kruidenthee, ijsthee en zelf Chai Latte zetten, dat kan allemaal even snel en makkelijk… Afvalvrij en beter voor het milieu. Heerlijk toch?!
Tips voor de koffie lovers om je koffie duurzamer te drinken.
Vroeger was niet alles beter… Maar voor sommige dingen zou het niet slecht zijn ‘terug in de tijd te gaan’. Bijvoorbeeld om plasticvrij en afvalvrij koffie te zetten.
Lekker ouderwets!
Je koffiebonen met je eigen verpakking bij de koffieboer halen, de bonen thuis (of in de winkel laten) malen, en thuis koffie zetten met een doodgewoon koffiezetapparaat, met een herbruikbare filter. Plasticvrij, afvalvrij, lekker… en goedkoper dan koffiepads- of capsules. Houd je van speciale koffie, gebruik dan andere alternatieven zoals een (volautomaat) espressomachine, een Chemex, een percolator of een French Press. Bonus tip! Voor een vegan cappuccino of latte variant, maak je zelf je eigen havermelk in een handomdraai!
Duurzame investering
Een goede stap naar minder afval is om je koffiezetapparaat te vervangen (wanneer het er aan toe is!) met een koffiezetapparaat zonder filter of cups (zie de bovengenoemde opties). Vaak zijn (volautomaat) espressomachines duurder (nieuw) dan bijvoorbeeld een Senseo of Nespresso apparaat, maar je kunt tegenwoordig prima tweedehands espressomachines vinden en, afhankelijk van de hoeveelheid koffiekopjes die je per dag drinkt, kan een nieuwe espressomachine soms al na een jaar meer rendabel zijn dan een koffiemachine met pads of cups.
Herbruikbare pads en cups
Gebruik je liever een koffieapparaat met cups? Weet dat er tegenwoordig herbruikbare pads en cups hiervoor zijn, dat is iets meer gedoe in gebruik, maar wel afvalvrij en dus een stuk duurzamer.
Wist je dat lege aluminium cups voor veel afval zorgen? Naast dat ze vaak in de verkeerde afvalstroom belanden (bijvoorbeeld bij GFT i.p.v. PMD), zijn ze nog moeilijk te recyclen. Nu biedt Nespresso de mogelijkheid om je lege cups gratis te recyclen, maar desondanks gaat de verwerking natuurlijk gepaard met extra CO2 uitstoot en energieverbruik voor vervoer en recycling. En, maak je gebruik van cups van andere merken, dan kun je die weer niet door Nespresso laten recyclen.
De zogenaamde “duurzame cups” van de bijvoorbeeld de Koffiejongens hebben het voordeel dat ze geen aluminium of fossielolie bevatten, maar daar houdt het op. In Nederland worden de bioplastic cups niet gecomposteerd. Het blijft restafval.
Koffiepads mogen voortaan in de GFT sinds 2023. Je zou denken dat dit al lang het geval was, maar jarenlang waren veel theezakjes en koffiepads vaak gemaakt van plastic en/of papier met een plastic coating, waardoor ze niet geschikt waren voor compostering en dus bij restafval hoorden. In een Green Deal met de rijksoverheid en de Vereniging Afvalbedrijven, beloofden Nederlandse koffie- en theebedrijven nu hun koffiepads en theezakjes echt composteerbaar te maken.
Repareren
Is je koffiezetapparaat stuk? Probeer het eerst te laten repareren voordat je een nieuw apparaat koopt. Senseo machines zijn vaak goed te repareren, net als de ouderwetse koffiezetapparaten. In Apeldoorn vind je een aantal Repaircafé’s en reparatiewinkels. Zie voor meer informatie: https://www.heelapeldoornrepareert.nl/
Verpakkingsvrij kopen en bewaren
Koop je fairtrade en/of biologiche koffiebonen (of vers gemalen koffie) met je eigen zakje, blik of pot, bij een koffiespeciaalzaak, zoals (in Apeldoorn) Simon Lévelt of Bijzondere Bonen. Koffiebonen van Bosbrand kun je niet los kopen, maar zijn in Apeldoorn gebrand. (H)Eerlijk lokaal! Het liefst bewaar je koffie donker in een goed afgesloten container, bijvoorbeeld een (luchtdicht) blik of koffiebus. Je kunt deze verpakking meenemen om je koffiebonen of gemalen koffie te kopen bij de specialiteiten winkel: -> Geef je meegenomen blik of koffiebus aan de winkelier. -> Deze zet eerst het bakje op de weegschaal om het te “tarreren“, oftewel: het gewicht van je lege verpakking te bepalen, zodat dit niet meegeteld wordt. -> Zo betaal je alleen voor de inhoud. Wist je dat je bij Simon Lévelt en Bijzondere Bonen ook onverpakte chocolaatjes kunt kopen? Nom nom nom! Ook zo leuk om cadeau te geven in een mooi glazen potje #hergebruik.
Hergebruik koffiedik
Wist je dat je op verschillende manieren koffiedik kunt hergebruiken, naast dat je het op de composthoop of in je GFT bak kunt gooien? Bijvoorbeeld rechtstreeks in de (moes-)tuin, om de bodem te verbeteren (slakken zijn trouwens geen grote fan van koffiedik!). Koffiedik kun je ook –met mate– gebruiken om je grootsteen te schrobben of als scrub onder de douche. Met mate: want koffie is van zichzelf vet en te veel koffiedik door de leidingen laten lopen kan verstoppingen veroorzaken. Op internet vind je nog veel meer tips zoals deze. Check it out! Je zult verbaasd zijn over de vele opties!
Koffie-to-go
Gebruik voor je To-Go koffie, onderweg, een kleine thermos-fles of reisbeker. Merken zoals Retulp Tumbler, KleanKanteen, Contigo en Dopper bieden prima thermosflessen en thermosbekers aan. Check ook het aanbod bij je lokale kirngloopwinkel(s)!
Kies voor Fairtrade tijdens de Voorjaar Fairtrade Week! (En ook daarna 😇)
Fairtrade Weken
Ieder jaar, in het voorjaar en in het najaar, vraagt Fairtrade aandacht voor de boeren en werknemers die ons voedsel verbouwen in Afrika, Azië en Latijns-Amerika. Een hele belangrijke week dus. Supermarkten en merken promoten tijdens de Fairtrade Week hun Fairtrade producten en vrijwilligers organiseren allerlei activiteiten om te laten zien hoe belangrijk eerlijke handel is. Doe je ook mee? 🙌 De Voorjaar Fairtrade Week vindt meestal plaats begin mei. De Najaar Fairtrade Week vindt meestal plaats eind oktober/begin november.
Jouw aankoop telt! 👛
Jouw dagelijkse keuzes zijn onwijs belangrijk en hebben invloed op wereldniveau. Neem je de auto of de trein? Kies je voor koffie met een keurmerk of zonder? Ga je voor de goedkoopste banaan of kies je voor de eerlijkste banaan? Koop je nieuwe kleding of tweedehands? We beseffen vaak niet dat onze dagelijkse keuzes een systeem in stand houden of juist veranderen. In Nederland zijn verschillende producten fairtrade. Je kunt denken aan koffie, thee, wijn, broodbeleg, chocolade, noten, ijs, rijst, vruchtensappen, olie, noedels, etc. Naast eten en drinken zijn er nog veel meer producten. Zoals eerlijk katoen, speelgoed, vazen, beelden en tassen. Genoeg te kiezen dus! Jij als consument kan het verschil maken door waar kan voor Fairtrade producten te kiezen. Dat geldt natuurlijk elke dag maar zeker ook tijdens de Fairtrade Weken. Verras iemand met een fairtrade product, bak een taart met fairtrade ingrediënten of geniet van een fairtrade kopje koffie thuis, onderweg of op je werk. Zo simpel kan het zijn.
Wat doet Fairtrade?
Fairtrade helpt boeren en arbeiders in ontwikkelingslanden een betere positie te krijgen in de handelsketen, zodat ze kunnen leven van hun werk en kunnen investeren in een duurzame toekomst. Fairtrade is zowel een keurmerk als een wereldwijde beweging. Samen maken we de wereld eerlijk, met gelijke kansen voor iedereen.
De 3 P’s 🧒🌍👛
In een duurzame wereld zijn (people), milieu (planet) en economie (profit) met elkaar in evenwicht. Zo raakt de aarde niet uitgeput.
Keurmerken
Sommige producten kunnen zowel fairtrade zijn als op een andere manier bijdragen aan een betere wereld. Dit zijn bijvoorbeeld producten die niet alleen het internationale fairtrade keurmerk dragen, maar tegelijk ook EKO (biologisch) gecertificeerd zijn. Of kledingstukken gemaakt van fairtrade gecertificeerd katoen en die daarnaast bijvoorbeeld door Fair Wear Foundation erkend zijn als verantwoord geproduceerd. Zie je door de bomen soms het bos niet meer door al die labels? Zie het handige overzicht in de Fairtrade Gemeente handleiding (Bladzijde 58, 59, 60).
Fairtrade Gemeente
Wist je dat 25% van alle Nederlandse gemeenten al Fairtrade is? Sinds 2020 is Gemeente Apeldoorn ook een Fairtrade gemeente. Wat dat inhoudt kun je in details in de Fairtrade Gemeente handleiding lezen.
Bronnen: Milieu Centraal, Fairtrade.nl
https://zerowasteapeldoorn.nl/wp-content/uploads/2024/05/Kies-Fairtrade-tip.jpg10801080Zero Waste Apeldoornhttps://zerowasteapeldoorn.nl/wp-content/uploads/2024/01/Tekengebied-33-kopie.svgZero Waste Apeldoorn2024-05-07 22:20:532024-05-10 21:40:14Kies voor Fairtrade
In een vorige tip, las je dat lokaal en biologisch eten met het seizoen mee één van de meest duurzame stappen is die je kunt zetten. En natuurlijk nog beter als je je groenten & fruit zoveel mogelijk zonder verpakking koopt. Naast het zelf kweken van groenten en fruit, of die bij de supermarkt, (biologische) markt, of natuurwinkel te kopen, kun je ook kijken naar het aanbod bij streekboerderijen. Tegenwoordig zijn veel opties mogelijk, van kleine markt direct bij de boer, tot groentepakketten, Herenboerderijen, of zelf oogsten op het land! We leggen het uit in deze tip:
Groentepakket op maat
Uiteraard zijn de spelregels bij elke boer/organisatie net even iets anders, dus lees altijd de voorwaarden aandachtig voordat je je aanmeldt voor een groentenpakket abonnement . Over het algemeen, werkt het ongeveer zo:
Het groenten (en fruit) pakket wordt door de organisatie samengesteld en bevat een gevarieerd aanbod van seizoensgroenten. Je eet wat het land op dat moment te bieden heeft en zult ook nieuwe verrassende groenten ontdekken (meestal is een receptenboek meegeleverd).
Het groenten (en fruit) pakket haal je op een bepaalde dag op bij een adres bij jou in de buurt of een zgn. afhaaladres.
De groenten (en fruit) van het groentepakket komen zoveel mogelijk van het eigen land. Bij het samenstellen let de organisatie op de variatie: een kookgroente, groente voor salade, en ook letten ze op kleur en smaak van de groenten.
In de winter wordt het assortiment indien nodig aangevuld met groenten van collega telers in de regio of van een verdeelcentrum, vaak zijn dat biologische groenten (Odin), en zoveel mogelijk van Nederlandse bodem.
Herenboerderij
Een Herenboerderij is een plaats waar leden en hun boer elkaar ontmoeten en waar mooie initiatieven ontstaan. Recepten worden uitgewisseld, workshops en lezingen verzorgd, leuke kinderactiviteiten georganiseerd en rondleidingen gegeven. (De organisatie) Herenboeren en hun boer werken zo duurzaam mogelijk, en dat zie je terug op het land. De bodemkwaliteit verbetert, de natuur ontwikkelt en het landschap herstelt zich. Zo is het voor mensen, planten én dieren een fijne plek om te zijn. Herenboeren runnen met elkaar een bedrijf. Hun boer zorgt voor voldoende duurzaam en kwalitatief goed voedsel en krijgt daarvoor een prima salaris. Zo maken de Herenboeren werk van een eerlijk, door mensen gedragen en bovenal toekomstbestendig voedselsysteem. In de omgeving van Apeldoorn vind je 2 Herenboerderijen (Zie links hieronder)
Zelf oogsten
Wil je graag gezonde, lokaal geproduceerde voeding voor een betaalbare prijs? Maakt het versaanbod in de supermarkt je niet blij? Heb je altijd gedroomd van een moestuin, maar heb je geen groene vingers of te weinig tijd? En wil je wel genieten van zelf oogsten en plukken? Dan is de zelfoogsttuin misschien ook iets voor jou! Naast kruiden en bloemen kun je in een zelfoogsttuin de meest verse groenten zelf oogsten. De boer zorgt voor het land, maar het zijn ook een beetje jouw groenten. Zodra ze oogstrijp zijn krijg je een bericht en kun je je eigen worteltjes, kolen of pompoenen uitzoeken.
Hoe het werkt:
De meeste zelfoogsttuinen werken op basis van een (jaarlijks) lidmaatschap of abonnement in ruil voor een deel van de oogst. De tuinder laat via infoborden, vlaggen en social media weten wat er die week geoogst mag worden. Wekelijks kun je langs komen voor verschillende groenten, een bosje kruiden en een bakje fruit. Het oogstseizoen duurt ongeveer van mei tot oktober-november.
De vele voordelen van zelf oogsten:
Vers, gezond en lekker: je weet wat je eet en wat er met dat voedsel gebeurt voordat het op jouw bord belandt. Je leert welke groenten wanneer groeien en hoeveel tijd, aandacht en energie hierin gaat zitten. Korte voedselketen: je vermindert aanzienlijk het aantal voedselkilometers; wat je plukt kan minuten later al op je bord liggen. Je groenten gaan ook langer mee dan groenten uit de supermarkt. Sociaal gebeuren: je ervaart hoe leuk het is om zelf te oogsten op een fijne plek, om even te ontspannen in de buitenlucht. Je hebt direct contact met de boer(in), vrijwilligers en zelfoogsters; die waarschijnlijk graag pluktips en recepten met je delen. Beter voor het milieu: je draagt bij aan een betere aarde. Veel zelfoogsttuinen zijn biologisch of biodynamisch, telen met respect voor de natuur en verrijken de bodem en biodiversiteit. Dit wordt ook wel regeneratieve landbouw genoemd. Zelf oogsten voorkomt verpakkingsmateriaal en dus (plastic) afval. Minder voedselverspilling: Je oogst wat je nodig hebt. Je leert je eten (nog meer) waarderen en het eten heeft een rijkere smaak. Heerlijk is eerlijk: de boer krijgt een eerlijker loon. Risico’s en opbrengsten worden gedeeld met plukkers/oogsters die vooraf een abonnement afsluiten.
Rechtstreeks bij/van de boer
Natuurlijk kun je ook gewoon ervoor kiezen om losse producten te kopen bij boerderijwinkels in jouw buurt, zonder abonnement of lidmaatschap. In de links hieronder vind je een overzicht van streek boerderijen en ook landelijke organisaties. Ontdek een grote lijst van boerderijwinkels in Nederland, met verse groenten, fruit, kruiden en lokale producten, allemaal binnen handbereik. (En steeds meer van deze winkels bieden bezorgservice).
Neem je eigen verpakking mee!Foto: Herenboeren.nlFoto: Stadsakkers,nlFoto: Pluktuin ApeldoornFoto: De WarmoezerijFoto: Moestuin HavenparkVolkstuin
https://zerowasteapeldoorn.nl/wp-content/uploads/2024/05/Tip-vers-van-het-land.jpg10801080Zero Waste Apeldoornhttps://zerowasteapeldoorn.nl/wp-content/uploads/2024/01/Tekengebied-33-kopie.svgZero Waste Apeldoorn2024-05-02 21:35:132024-05-05 14:24:01Groenten, Fruit en Bloemen: vers van het land! 🥬🥕🍅🍓💐
Verpakkingsvrij en duurzaam je boodschappen doen? Appeltje-eitje met onze tips!
Groenten en Fruit: Denk vooral in korte keten!
Lokaal en biologisch eten met het seizoen mee is één van de meest duurzame stappen die je kunt zetten. En natuurlijk koop je je groenten & fruit zoveel mogelijk zonder verpakking. Een tijd geleden deelde Tiphaine deze anekdote op onze socials: “Vroeger, toen ik nog niet zo zeer bezig was met een duurzame leefstijl, kocht ik zoete aardappelen wanneer ik er zin in had, uit de supermarkt, per vliegtuig uit Zuid-Amerika gevlogen en vol pesticiden bespoten.” -> De eerste kleine duurzame stap was om een biologische variant te kopen. -> De volgende stap was om de biologische zoete aardappelen alleen te kopen wanneer ze in Nederland werden geteeld. -> Tegenwoordig kweekt ze ze zelf in de moestuin. Lokaal, biologisch en in het seizoen. (H)Eerlijk. 👌🌍💚”
Kleine stapjes – Grote (positieve) impact
Zomaar een voorbeeld van kleine stapjes die je kunt zetten voor een klimaatbewuster bestaan: anders eten en anders je groenten en fruit kopen of zelf je groenten en fruit telen. Natuurlijk, niet iedereen heeft een eigen tuin of groot balkon, maar je kunt bijvoorbeeld ook denken om je aan te sluiten bij een moestuinvereniging (‘eigen’ tuin) of bij een moestuin buurtinitiatief (vrijwilligerswerk). In de gemeente Apeldoorn zijn er diverse moestuin verenigingen en initiatieven te vinden (zie voor meer informatie: Lokale duurzame initiatieven).
Vers van het land
Heb je geen groene vingers, geen tijd/zin om te tuinieren en/of koop je liever je groenten en fruit vers van het land? Kies dan liever voor seizoensgebonden producten die duurzaam, biologisch en/of lokaal zijn geteeld. Let op de bordjes met het land van oorsprong bij de natuurwinkel en in de supermarkt, of ga naar de (biologische) markt, of koop/bestel je groenten bij een lokale boerderij of coöperatie (zie voor meer informatie: Lokale duurzame initiatieven).
Fork Ranger
Soms kan het best ingewikkeld zijn om goed geïnformeerd de juiste keuze te maken qua voeding. Gelukkig zijn er mensen die heel veel tijd stoppen in onderzoek en dat in een handige (gratis) app zetten, zoals de app ‘Fork Ranger‘. Deze app helpt je om het zo makkelijk mogelijk te maken om klimaatvriendelijk te eten. Ze gebruiken data en storytelling om te laten zien welke keuzes het meeste uitmaken en ontwikkelen makkelijke recepten om kennis in praktijk te brengen.
Too Good To Go & geredde groenten & fruit
Het beste kies je dus voor lokale producten uit de volle grond (of uit het land, of uit de EU). Als consument heb je invloed op het aanbod. Niet voor niets wordt er gezegd dat je elke dag met je portemonnee stemt op de wereld die je graag wilt hebben: hoe minder van bepaalde producten (bij voorbeeld uit verre landen) worden verkocht, hoe minder besteld wordt door de winkelier. Het is in niemands belang om producten uit ver te laten komen als ze toch worden verspild. Dit gezegd hebbende, groenten en fruit staan op de top 3 van het meeste verspilde soort voedsel in Nederland. Door groenten en fruit uit de kortingbak “Tegen voedselverspilling”, via een TooGoodToGo aanbieding, of bijvoorbeeld door je aan te melden als ‘soldaat’ van de No Waste Army kun je groenten en fruit redden die anders worden verspild.
Groente en fruit netten & zakjes
De meeste groenten en fruit kun je op de markt en zelf in sommige supermarkten en natuurwinkels gewoon los in een mand (en op de band bij de kassa) doen. Als je liever de groenten en fruit inpakt, kun je ervoor kiezen om herbruikbaar/wasbaar zakjes en netjes te gebruiken. Hiermee vermijd je veel verpakkingsafval. Herbruikbare zakjes en netjes, zijn (zeer) stevig maar licht in gewicht, verkrijgbaar in allerlei kleuren, vormen en maten, ook in verschillende materialen: (bio)katoen, nylon. Wasbaar op 30 °C in de wasmachine, doe ze liever niet in de droger want ze kunnen krimpen. Als je een beetje handig bent met een naaimachine, kun je ze ook zelf maken, van oude lakens bijvoorbeeld. Zorg er alleen voor dat je een niet al te zwaar materiaal gebruikt want in sommige winkels (en supermarkten) kun je niet de weegschaal resetten (“tarreren“), en betaal je dus het gewicht van het zakje zelf mee met de inhoud. Bonus Tips voor je eigen verpakking:
Kies liever voor een plasticvrij variant, want nylon zakjes laten microplastics los tijdens gebruik en tijdens het wassen.
Doe fruit en groenten die wat zachter zijn en snel kunnen beschadigen, in een bakje (kunststof/RVS) – maar let op dat je het gewicht van het bakje niet meeweegt. Dus weeg eerst de groente of het fruit los om de prijs te bepalen en stop het daarna in je bakje.
Zero Waste Wandeltour
Is winkelen met je eigen verpakkingen nieuw voor je en weet je niet zo goed wat daarin mogelijk is, of voel je nog een drempel om dat te gaan doen? We nemen je dan graag eens mee op “zero waste wandeltour”. Tijdens de tour laten onze lokale Zero Waste helden zien waar je terecht kan met je eigen verpakkingen en hoe makkelijk en gewoon dat is. Deze wandeltours worden een paar keer per jaar georganiseerd en zien er zo uit: https://www.youtube.com/watch?v=OrOai3UmDvc Abonneer je op onze maandelijkse nieuwsbrief, houd de agenda in gaten of stuur ons een mailtje als je een zero waste wandeltour in Apeldoorn wilt volgen.
Eigen verpakking welkom
Over het algemeen mag je losse producten kopen met je eigen verpakking, het kan soms gebeuren dat een winkelier het zelf niet fijn vindt omdat hij/zij het niet hygiënisch vindt. Je kunt het altijd aan de winkelier vragen, of letten of je een sticker op de winkelruit of marktkraam ziet. Om de drempel te verlagen voor klant EN winkelier, heeft Zero Waste Nederland namelijk een sticker ontworpen met daarop te tekst “Neem gerust je eigen verpakking mee”. Bij veel winkels en marktkramen in heel Nederland wordt zo duidelijk aangegeven via deze raamsticker dat de winkelier het heel normaal vindt als je je eigen verpakkingen meeneemt. In Apeldoorn hebben we deze winkels in kaart gebracht: https://tinyurl.com/4vs85vsw Wil je als winkelier of marktkraamhouder binnen de gemeente Apeldoorn zo’n sticker op je winkelraam of marktkraam opplakken? Stichting Zero Waste Apeldoorn heeft een aantal stickers op voorraad, je kunt een sticker via de mail aanvragen: info@zerowasteapeldoorn.nl.
https://zerowasteapeldoorn.nl/wp-content/uploads/2024/05/Tip-Groenten-Fruit-korte-keten.jpg10801080Zero Waste Apeldoornhttps://zerowasteapeldoorn.nl/wp-content/uploads/2024/01/Tekengebied-33-kopie.svgZero Waste Apeldoorn2024-05-02 21:28:112024-05-03 09:52:26Groenten en Fruit: Denk vooral in korte keten!
) neemt echt de moeite om alle onderdelen uit elkaar te halen om het afval goed te scheiden?
) en gebruik ze opnieuw om losse thee in kleine hoeveelheden te kopen. Vaak is dat ook nog eens goedkoper dan theezakjes (per kilo berekend)! Je kunt deze verpakking meenemen om je losse (kruiden)thee te kopen bij de specialiteiten winkel:
