rot Archieven - Zero Waste Apeldoorn

Eerder schreven we over het belang van een schone GFT stroom om er goede compost op grote schaal van te maken. Maar voor wie dat wil zijn er veel meer mogelijkheden om zelf compost te maken!
Er zijn echter ZO VEEL tips te delen over zelf compost. Dat gaat ons never-nooit lukken in een kort bericht. Daarom vandaag een paar highlights uit de website: CompostBrigade.nl
Raadpleeg vooral deze zeer handige website om ALLES te lezen wat er te weten is over composteren!

Composteren kun je op 4 manieren doen
🌱 Wormcomposteren: Bij wormcomposteren maak je gebruik van compostwormen om groente-, fruitresten en ander organisch materiaal om te zetten in een waardevolle grondverbeteraar: wormcompost. Je voert de wormen met niet gekookte groente en fruit.
🌱 Fermenteren (Bokashi): Fermenteren is een proces zonder zuurstof. Het is eigenlijk een vorm van voorvertering. Ook wel bekend als anaërobe compostering. Het is hetzelfde proces dat witte kool omzet in zuurkool.
🌱 Koud composteren: Koud composteren is de traditionele manier van composteren in de tuin. Gedurende het tuinseizoen worden rauwe organische resten uit keuken en tuin bij elkaar gebracht. Het gaat altijd om een mix van zogenaamde groene ingrediënten (rauwe, onbewerkte keukenresten en vers groen tuinmateriaal) en bruine ingrediënten (droog herfstblad en klein geknipt of gehakseld snoeihout).
🌱 Warm composteren: De bacteriën en schimmels in een composthoop produceren warmte. Als je zorgt voor een hoop met een goede materiaalmix, en genoeg zuurstof en vocht, werken de micro-organismen hard en produceren ze veel warmte. In een grotere hoop kan die warmte niet weg. Dan wordt de composthoop van binnen heet: 55 – 65 °C. Onkruidzaad en ziektekiemen gaan dood, en de compostering gaat snel. De compost is soms al na 6 weken klaar.

Waarom lokaal composteren belangrijk is
GEZONDERE BODEM: GFT moet terug de grond in! Alles wat de aarde voortbrengt aan planten en dieren, wordt door diezelfde aarde weer opgenomen en verteerd, en dient als voeding voor nieuw leven. Een gezonde levende bodem levert gezond eten en kan veel regenwater opnemen.
MINDER BROEIKASGAS: Als organisch materiaal verbrand wordt, komt er veel CO2 in de lucht, waar het de klimaatverandering verergert. Als het in de bodem terechtkomt, legt het daar CO2 als koolstof vast en gaat het klimaatverandering tegen.
JE EIGEN POTGROND: Van je eigen afval waardevolle grondstof maken. Hoe leuk is dat? De beste compost maak je zelf, je bepaalt immers zelf wat je in je composthoop gooit. En dus ook wat je aan je planten geeft.
MINDER AFVAL: In veel steden bestaat een derde van het restafval uit GFT. Haal het eruit en er hoeven geen broeikasgas-producerende vuilniswagens rond te rijden om je afval naar een centrale verwerker te rijden.”

Bonus tips:
• Composteren kun je leren: heb je veel vragen of tips/hulp nodig, raadpleeg de online tuindersgroepen op Facebook of vraag voor een paar tips bij Moestuin Havenpark (in het centrum, achter Omnizorg), en help een (paar) keer mee in de moestuin op de woensdag- of donderdagochtend als tegenprestatie!
• Buurtcompost: Voor wie liever niet thuis wil composteren en/of geen GFT-bak heeft: er is een buurtcompost bij Moestuin Havenpark Apeldoorn. Je kunt je GFT-afval invriezen (vooral in de zomer) en op de woensdag ochtend afleveren bij de moestuin.

Links:
https://compostbrigade.nl/
https://www.milieucentraal.nl/huis-en-tuin/tuinonderhoud/zelf-composteren/

Te gast bij de composteerinstallatie van Attero, in Wilp, voor een privé rondleiding, gegeven door Senior Technoloog en Zero Waste Apeldoorn secretaris Michel Buitenhuis, namen we een kijkje hoe compost wordt gemaakt in een industriële composteerinstallatie.
Dit is wat we hebben geleerd:

Een deel van het GFT-afval wordt eerst vergist en daarna met de rest van het GFT gecomposteerd. Op die manier ontstaat biogas (groene energie), compost en biomassa. Helaas is er ook een deel wat moet worden verbrand vanwege vervuiling met ander soort afval.
Deze grote vervuiling is wat ons – als geoefende zwerfafvalrapers – meteen opviel.
Echt opmerkelijk dat zo’n 5% van de totale hoeveelheid die binnen wordt gebracht gewoon NIET in de GFT-bak hoort. Maar hoe gebeurt dat?

Verwarring = vervuiling
Een deel van de vervuiling gebeurt soms per ongeluk (oude soep weggegooid samen met de soeplepel!); door gebrek aan informatie; of bijvoorbeeld doordat op verpakkingen staat dat het composteerbaar is, maar die eigenlijk niet kunnen worden verwerkt binnen de huidige compostering installaties. Dit is bijvoorbeeld het geval met bioplastics, die een langere composteertijd nodig hebben dan mogelijk is. Bioplastics en plastics worden uit de GFT-stroom gevist en verbrandt.
Onze eerste tip bij twijfel: raadpleeg de GFT-lijst wat hoort wel of niet bij het GFT. (Zie 🔗)
Weet je het na de check nog steeds niet, gooi het dan bij het restafval.

We doen het samen
Helaas, aan de vele spullen te zien die er niet tussen horen, worden ook veel producten bewust in de GFT-bak gegooid waar geen verwarring over mogelijk is, zoals kunststof ballonnen, bloempotten, blikjes en plastic flessen, chips zakken, luiers, textiel, etc.
Help jij mee de verwerking van GFT naar schone compost te verbeteren? Dat doe je door kritisch te beoordelen wat in je GFT-bak mag 💪🏻

Wist je trouwens dat hydrokorrels NIET in de GFT-bak horen?
Kattenbakkorrels ook niet, deze horen bij het restafval.

Bonus tips: Geen zak in de GFT-bak, hoe doe je dat?

Leg een krantenpagina onderin de GFT-bak zodat het afval niet blijft plakken of vastvriest. Een beetje papier bij het GFT kan geen kwaad.
Plaats je GFT-bak niet in de volle zon en zet hem regelmatig aan de weg.
Leg een tak klimop, of hedera, in de GFT-bak. Dit is giftig voor maden.
Een handje zout of kalk in de bak zorgt ervoor dat maden uitdrogen.
⁠Maak de bak schoon met water en eventueel soda of groene zeep.
Doe in de zomer vis- of vleesresten die je wilt weggooien in een afgesloten bak in de koelkast en doe ze pas op de ophaaldag in de GFT-bak (verpak ze eventueel in een krantenpagina).
Gooi het afval zo droog mogelijk in de GFT-bak. Laat gemaaid gras een dag drogen en laat etensresten in het gootsteenbakje uitlekken.

🔗 Links
https://vang-hha.nl/wel-lijst/
https://www.afvalscheidingswijzer.nl/
https://www.milieucentraal.nl/minder-afval/afval-scheiden/groente-fruit-en-tuinafval-gft/