O, de hark! De stille held van de tuin. Terwijl de lawaaierige bladblazer met veel bombarie zijn intrede doet, kiest de hark voor de kalme aanpak. Geen oorverdovend kabaal, geen stofwolken – alleen het zachte geschraap van bladeren die zich schikken. Rustig en vriendelijk, zoals het hoort in de natuur.
Want wat blaas je eigenlijk weg met die bladblazer? Meer dan alleen wat bladeren, hoor! Je verjaagt ook schuilplekjes voor egeltjes en roodborstjes, en maakt het leven moeilijk voor nuttige beestjes zoals lieveheersbeestjes en wormen. En dan hebben we het nog niet eens over de schade aan de bodem. Die bladeren zorgen voor een natuurlijke deken die de grond lekker warm houdt in de winter. Waarom zou je dat zomaar wegblazen?
Met een hark in je hand doe je meer dan alleen je tuin opruimen. Je voelt de frisse lucht op je gezicht, beweegt je lichaam en komt helemaal tot rust. Het is alsof je samenwerkt met de natuur, in plaats van ertegenin te gaan. Elke haal van de hark maakt je tuin een stukje mooier, zonder dat je het natuurlijke evenwicht verstoort.
Dus laat die herrie maar links liggen en geef de hark een ereplaats in je tuinhok. Het is tijd om de bladeren niet te zien als rommel, maar als een cadeautje van de natuur. Hark ze gezellig bij elkaar, geef ze een nieuwe plek (in je tuin) en maak je tuin klaar voor de winter. Want met de hark aan je zijde houd je de tuin gezond, de dieren blij en jezelf tevreden. Wat een topper, die hark!
https://zerowasteapeldoorn.nl/wp-content/uploads/2024/10/Tip-ode-aan-de-hark-1.jpg10801080Zero Waste Apeldoornhttps://zerowasteapeldoorn.nl/wp-content/uploads/2024/01/Tekengebied-33-kopie.svgZero Waste Apeldoorn2024-10-23 12:45:532024-10-23 20:09:53Ode aan de hark
Verslag van de Maandelijkse Plandeldag – Oktober 2024: Ploetballen en Plockeyen vs. Kabouterplandel!
Ondanks het onstuimige herfstweer trotseerden de vrijwilligers Apeldoorns straten en parken voor onze Maandelijkse Plandeldag. Want zeg nu zelf: een beetje regen gaat niet verder dan je huid. Met de opmerking “Zo’n vaste (nuttige) groepsactiviteit is wel zo fijn; anders vind je gauw een smoesje om binnen te blijven,” werd de toon gezet. En zo werd er volop geplandeld, met als resultaat: een schoner Apeldoorn én een boel mooie verhalen. Deze maand lichten we er twee uit: ‘Ploetballen & Plockeyen’ in Osseveld-West en de ‘Kabouterplandel’ rond het Sprengenpark.
1. Ploetballen & Plockeyen in Osseveld-West
De ochtend begon rustig in Osseveld-West, met een frisse bries en een zachte regenbui. Perfect weer om te plandelen, zou je zeggen. Gewapend met grijpers, handschoenen en Heel Rein Apeldoorn-zakken, gingen de ZAPpers (ZwerfAfvalPakkers) op pad. Wat een normale opruimactie leek te worden, kreeg al snel een onverwachte wending toen er een eenzame voetbal half verscholen in de bosjes opdook.
Wat begon als een simpel oprapen van afval veranderde al snel in ‘Ploetballen & Plockeyen’. Het doel: zwerfafval omver mikken met de bal, alsof we een gekke mix van voetbal en hockey aan het spelen waren. En met succes! Drie volle afvalzakken, 28 geplette blikjes en vijf PET-flesjes later hadden we niet alleen Osseveld-West weer een stukje schoner gemaakt, maar ook onze afvalvoetbaltechniek bijgeschaafd.
De voetbal? Die kreeg een tweede leven bij de kinderen van IKC de Bundel. Wie weet wordt afvalvoetbal daar de nieuwste rage!
2. Kabouterplandel rond het Sprengenpark
Acht dappere kabouters trokken eropuit op een regenachtige ochtend om hun ‘stad’ netjes te maken voor de herfst. Gewapend met grijpertjes, Heel Rein Apeldoorn-zakjes en hun ‘kabouterhoeden’ (regenjassen met puntmutsen), gingen ze aan de slag in en rond het Sprengenpark. Want ja, ook kabouters houden van een schone leefomgeving. De natuur is toch geen vuilnisbak!
Ter illustratie maakten de kabouters onderweg een paar foto’s, als stille getuigenis van wat níet in de natuur thuishoort. Na anderhalf uur opruimen hadden de ZAPpers maar liefst zes Rein-zakken vol zwerfafval verzameld. Zo kunnen de andere bewoners van het park weer volop genieten van een schone omgeving. Het Sprengenpark straalt opnieuw in volle glorie, met fiere bomen in herfstkleuren, felgekleurde bladeren en de mooiste paddenstoelen.
De kabouters sloten hun schoonmaakronde af met een kop warme koffie (uit herbruikbare bekers, natuurlijk) bij het Sprengenhonk. Met een voldaan gevoel keerden ze vervolgens terug naar hun knusse kabouterhuizen – tot de volgende maand.
Doe je mee?
Wil je ook eens komen plandelen? Elke maand organiseren we opruimacties in verschillende buurten van Apeldoorn, en met jouw hulp maken we onze stad elke keer een beetje mooier. Sluit je aan en ervaar zelf hoe leuk en nuttig plandelen kan zijn!
Bekijk hieronder de foto’s van de Maandelijkse Plandeldag – Oktober 2024:
https://zerowasteapeldoorn.nl/wp-content/uploads/2024/10/Maandelijkse-Plandeldag-19-okt-2024-2.png321845Zero Waste Apeldoornhttps://zerowasteapeldoorn.nl/wp-content/uploads/2024/01/Tekengebied-33-kopie.svgZero Waste Apeldoorn2024-10-19 19:27:292024-10-21 16:21:27Ploetballen en Plockeyen vs. Kabouterplandel
Bomen brengen leven in de stad: ze maken de stad groener, geven verkoeling en helpen regenwater vast te houden. Daarnaast bieden ze een schuilplaats voor kleine dieren en insecten. Door nu een boom in je tuin te planten, draag je direct bij aan het uitbreiden van het groen in de stad, en nú (in de herfst) is de perfecte tijd om dat te doen!
Waarom in de herfst planten?
Het planten of verplanten van bomen in de herfst zorgt voor een beter herstel en bevordert een gezonde groei.
De herfst is ideaal om te planten (van eind september tot de eerste vorst in december), omdat de grond nog warm en vochtig is.
Bomen krijgen de kans om zowel in de herfst als in de lente te wortelen voordat de zomerse hitte toeslaat, wat hun overlevingskansen aanzienlijk vergroot.
Plant je een fruitboom, dan maak je zelfs kans op een oogst binnen een jaar!
Zomerse hitte en droogte kunnen jonge bomen beschadigen, vooral als ze nog niet goed geworteld zijn, daarom is het verstandig de zomer als plantseizoen te vermijden.
Waar een boom planten?
Zorg dat je de uiteindelijke grootte van de boom kent om de beste plek te kiezen.
Houd rekening met de afstand tot naburige eigendommen en wettelijke regels.
Overweeg de schaduw die de boom zal werpen, vooral in relatie tot terrassen of moestuinen.
Plaats geen grote boom te dicht bij je huis om schade door stormen te voorkomen.
Let ook op het wortelstelsel, dat schade kan veroorzaken aan funderingen of leidingen onder de grond.
Hoe planten?
Graaf een gat dat minstens twee keer zo groot is als de kluit en maak de grond goed los.
Plaats een stevige paal om de boom te ondersteunen en te voorkomen dat beweging de wortelgroei verstoort.
Vul het gat met een mengsel van potgrond en herfstmest, en plant de boom met de stam iets boven de grond.
Bevestig de paal aan de stam en breng een royale laag mulch aan om vochtverlies tegen te gaan.
Actie “Boompje erbij” 🌱🌳
Gemeente Apeldoorn stimuleert haar inwoners om bomen te planten met de actie “Boompje erbij”! In 2023 werden er opnieuw 500 gratis bomen beschikbaar gesteld. Deze actie word meestal in oktober/november gehouden. Kijk voor meer informatie op: www.apeldoorn.nl/boompje-erbij
Geen tuin? Geen probleem! 🌲
Heb je geen tuin maar wil je toch bijdragen aan een groener Nederland? Doe dan mee met een bomenplantdag van het initiatief Meerbomen.nu! Ze organiseren regelmatig plantdagen op verschillende locaties door het hele land. Zo kun je samen met andere vrijwilligers bomen en struiken planten op plekken waar ze hard nodig zijn.
De verleiding is groot om de tuin nu grondig aan te pakken: blad harken, planten snoeien, uitgebloeide bloemen afknippen, eenjarige planten verwijderen, en de aarde netjes aanharken. Alles strak en opgeruimd, alvast voorbereid op het nieuwe jaar. Maar: “winterklaar maken” op deze manier? Niet doen! Want die rommel is eigenlijk goud voor je tuin én de dieren die erin leven. In deze 2-delige serie geven we je tips om je tuin ‘netjes’, maar vooral bewust en milieuvriendelijk voor te bereiden op de winter.
Deel 2 – Close the loop ➰🍂🍄🕷️🐜🪱
In de natuur gaat niets verloren, en jouw tuin is daarop geen uitzondering. Alles – maar écht alles – wat groeit of afsterft, heeft waarde. Door kringlopen te sluiten, maak je optimaal gebruik van alle materialen die je in je tuin ‘oogst’. Van sprietjes en takken tot stenen en boomstammen: het zijn allemaal schatten voor je tuin.
▶ Sprietjes & droog blad: Gebruik fijne takjes en droog blad om comfortabele bedjes voor insecten te maken. Stapel de takken op een grote hoop en dek af met bladeren voor extra isolatie. ▶ Kleine takken & houtblokken: Met wat grotere takken kun je een prachtige natuurlijke schuilplaats bouwen. Leg de takken kriskras over elkaar, zodat kleine dieren zoals egels en padden een veilige plek hebben om te overwinteren. ▶ Insectenhotels: Bouw je eigen insectenhotel met bamboe en andere holle stengels. Zorg ervoor dat de achterkant goed afgesloten is. Zo bied je schuilplaatsen aan nuttige beestjes zoals lieveheersbeestjes en solitaire bijen. 🐞🦋🐝 ▶ Oude stenen, dakpannen & potjes: Gooi kapotte stenen of dakpannen niet weg! Dit zijn perfecte materialen om schuilplaatsen van te maken. Stapel ze op of maak een creatief kunstwerk dat ook nog functioneel is voor insecten en andere kleine diertjes. Zelfs oude terracotta potjes kunnen dienen als veilige schuilplek voor het overwinteren of broeden van insecten.
Kortom: niets gaat verloren in je tuin! Wat ‘dood’ lijkt, vormt de basis voor nieuw leven. Dus ‘Close the loop’ en hergebruik al je (organische) materialen om het leven in je tuin te verrijken. 🍂🕷️🦔🐦⬛🐿️
Is je tuin na het winterklaar maken een plek waar diertjes verstoppertje kunnen spelen en insecten zich kunnen nestelen? Dan heb je het goed aangepakt! 😉 En het mooiste van alles: het kost je niets! Alles ligt er al, je hoeft niks aan te schaffen en ook niets af te voeren. Win-win! 🤗
De verleiding is groot om de tuin in de herfst (of net voor de winter) grondig aan te pakken: blad harken, planten snoeien, uitgebloeide bloemen afknippen, eenjarige planten verwijderen, en de aarde netjes aanharken. Alles strak en opgeruimd, alvast voorbereid op het nieuwe jaar. Maar: “winterklaar maken” op deze manier? Niet doen! Want die rommel is eigenlijk goud voor je tuin én de dieren die erin leven. In deze 2-delige serie geven we je tips om je tuin ‘netjes’, maar vooral bewust en milieuvriendelijk voor te bereiden op de winter.
Deel 1: Oud blad = nieuw leven & goud voor je tuin 🍂🍁
De bomen verliezen weer hun blad, en dat betekent: bergen met afgevallen bladeren. Misschien leidt dit bij jou tot frustratie. Al dat blad op je gazon, wat doe je ermee? Hoe houd je de tuin schoon en bladvrij? En wat te doen met het geluid van die irritante bladblazers in de buurt?
De oplossing is simpel!
▶ Hark de bladeren van je gazon en paadjes, maar laat ze verder in je tuin liggen. Die bladeren werken als een natuurlijke isolatie tegen de kou. ▶ Bladblazers? Niet doen! Ze blazen niet alleen bladeren, maar ook alle nuttige insecten weg, en dat verstoort het delicate ecosysteem in je tuin.
Waarom is het goed om de blaadjes te laten liggen?
▶ Ze zijn een natuurlijke bodemverbeteraar (mycorrhiza) en gratis! Laat het blad liggen, en het verteert door schimmels tot eerst mulch en uiteindelijk bladaarde. Dit proces kan jaren duren, maar het is volledig natuurlijk. Voor een snellere compostering kun je de bladeren natmaken en in jute zakken verzamelen. ▶ De verteerde humuslaag werkt als een spons, waardoor de bodem beter water vasthoudt en het bodemleven versterkt. Dat scheelt water geven in de zomer! ▶ Egels, hommels, kikkers en andere dieren gebruiken het blad als schuilplaats om te overwinteren. Vooral hoopjes bladeren zijn ideaal voor egels. ▶ Onkruidonderdrukking: Een laag bladeren zorgt ervoor dat het onkruid minder kans krijgt om te groeien zodra de temperatuur stijgt. ▶ Voeding voor vogels: Vogels vinden tussen de bladeren volop insecten en ander lekkers. Zo bespaar je vogelvoer tot het echt koud wordt en de sneeuw valt.
Kortom: ‘Leave the leaves!’ Minder werk, minder lawaai voor je buren, en super voordelig voor de natuur! 🦔🐿🍂
Wil je meer weten over hoe je bladaarde maakt (het lijkt veel op bokashi)? Zie: Zelf bladaarde maken 👀