Tag Archief van: afval

70 bezige bijtjes!🐝

In Nederland leven wel 360 verschillende soorten bijen. Elke bij is net weer een beetje anders dan de andere… Maar wist je dat we in Apeldoorn, nog een bijzonder soort bezige bij kennen? De ZAPper*!

De Zapper-bij

Deze vrolijke bij houdt van een schone omgeving en gaat dus vooral op zwerfafval af. Dol op allerlei soorten zwerfvuil, de ZAPper-bij zamelt alles in! Van peuk tot verpakkingen, en van blikje tot gedumpte voorwerpen. De ZAPper-bij wordt zelfs nog extra spraakzaam van bijzondere vondsten.
Je herkent ze aan de kleurrijke hesjes: geel of wit, met grijze of zwarte streepjes!
De ZAPper-bij gaat ofwel als solitaire bij aan het werk (op eigen tijd en gemak in zijn eigen buurt of straat), ofwel met een georganiseerde zwerm in 12 wijken en parken in de stad op de derde zaterdag van de maand, tijdens de Maandelijkse Plandeldag. Tja, zwerfafval heeft tenminste dat ene voordeel dat het soms mensen bijeenbrengt.

Dag van de aarde

Zaterdag 20 april, was het weer zover: de Maandelijkse Plandeldag in Apeldoorn. En uiteraard, twee dagen voor de Nationale Zaaidag 🌻, waren de 70 ZAPpers-bijtjes die op deze dag op pad gingen, extra gemotiveerd om hun omgeving he-le-maal schoon te maken om de Dag van de Aarde 🌎 royaal te kunnen vieren in onze mooie groene stad!
Knap werk, alweer, van deze behulpzame en milieuvriendelijke bijtjes! Geef ze een 🖐️, een 👍, een 👏 of een 🙏!

Meedoen

Ook ZAPper in Apeldoorn worden? Er zijn allerlei mogelijkheden! Kijk op onze website voor alle informatie hoe mee te helpen zwerfafval te ruimen, als solitaire ZAPper-bij of met een zwerm. .
Voor de extra actieve bij is er de mogelijkheid om mee te gaan Ploggen. Terwijl de selectieve bij zich helemaal kan uitleven op de PeukMeuk dag, speciaal gericht op peukenafval!
En voor de avontuurlijke bij, die niet bang is om nat te worden, is het ook mogelijk troep uit het kanaal te vissen.

De volgende Maandelijkse Plandeldag staat gepland op 18 mei – #savethedate

*ZAPper = Zwerfafval pakker

Fotoalbum Maandelijkse Plandeldag – 20 april 2024

Ga zelf aan de slag met composteren

Eerder schreven we over het belang van een schone GFT stroom om er goede compost op grote schaal van te maken. Maar voor wie dat wil zijn er veel meer mogelijkheden om zelf compost te maken!
Er zijn echter ZO VEEL tips te delen over zelf compost. Dat gaat ons never-nooit lukken in een kort bericht. Daarom vandaag een paar highlights uit de website: CompostBrigade.nl
Raadpleeg vooral deze zeer handige website om ALLES te lezen wat er te weten is over composteren!

Composteren kun je op 4 manieren doen
🌱 Wormcomposteren: Bij wormcomposteren maak je gebruik van compostwormen om groente-, fruitresten en ander organisch materiaal om te zetten in een waardevolle grondverbeteraar: wormcompost. Je voert de wormen met niet gekookte groente en fruit.
🌱 Fermenteren (Bokashi): Fermenteren is een proces zonder zuurstof. Het is eigenlijk een vorm van voorvertering. Ook wel bekend als anaërobe compostering. Het is hetzelfde proces dat witte kool omzet in zuurkool.
🌱 Koud composteren: Koud composteren is de traditionele manier van composteren in de tuin. Gedurende het tuinseizoen worden rauwe organische resten uit keuken en tuin bij elkaar gebracht. Het gaat altijd om een mix van zogenaamde groene ingrediënten (rauwe, onbewerkte keukenresten en vers groen tuinmateriaal) en bruine ingrediënten (droog herfstblad en klein geknipt of gehakseld snoeihout).
🌱 Warm composteren: De bacteriën en schimmels in een composthoop produceren warmte. Als je zorgt voor een hoop met een goede materiaalmix, en genoeg zuurstof en vocht, werken de micro-organismen hard en produceren ze veel warmte. In een grotere hoop kan die warmte niet weg. Dan wordt de composthoop van binnen heet: 55 – 65 °C. Onkruidzaad en ziektekiemen gaan dood, en de compostering gaat snel. De compost is soms al na 6 weken klaar.

Waarom lokaal composteren belangrijk is
🌱 GEZONDERE BODEM: GFT moet terug de grond in! Alles wat de aarde voortbrengt aan planten en dieren, wordt door diezelfde aarde weer opgenomen en verteerd, en dient als voeding voor nieuw leven. Een gezonde levende bodem levert gezond eten en kan veel regenwater opnemen.
🌱 MINDER BROEIKASGAS: Als organisch materiaal verbrand wordt, komt er veel CO2 in de lucht, waar het de klimaatverandering verergert. Als het in de bodem terechtkomt, legt het daar CO2 als koolstof vast en gaat het klimaatverandering tegen.
🌱 JE EIGEN POTGROND: Van je eigen afval waardevolle grondstof maken. Hoe leuk is dat? De beste compost maak je zelf, je bepaalt immers zelf wat je in je composthoop gooit. En dus ook wat je aan je planten geeft.
🌱 MINDER AFVAL: In veel steden bestaat een derde van het restafval uit GFT. Haal het eruit en er hoeven geen broeikasgas-producerende vuilniswagens rond te rijden om je afval naar een centrale verwerker te rijden.”

Bonus tips:
• Composteren kun je leren: heb je veel vragen of tips/hulp nodig, raadpleeg de online tuindersgroepen op Facebook of vraag voor een paar tips bij Moestuin Havenpark (in het centrum, achter Omnizorg), en help een (paar) keer mee in de moestuin op de woensdag- of donderdagochtend als tegenprestatie!
• Buurtcompost: Voor wie liever niet thuis wil composteren en/of geen GFT-bak heeft: er is een buurtcompost bij Moestuin Havenpark Apeldoorn. Je kunt je GFT-afval invriezen (vooral in de zomer) en op de woensdag ochtend afleveren bij de moestuin.

🔗 Links:
https://compostbrigade.nl/
https://www.milieucentraal.nl/huis-en-tuin/tuinonderhoud/zelf-composteren/

Schone GFT = Schone compost

Te gast bij de composteerinstallatie van Attero, in Wilp, voor een privé rondleiding, gegeven door Senior Technoloog en Zero Waste Apeldoorn secretaris Michel Buitenhuis, namen we een kijkje hoe compost wordt gemaakt in een industriële composteerinstallatie.
Dit is wat we hebben geleerd:

Een deel van het GFT-afval wordt eerst vergist en daarna met de rest van het GFT gecomposteerd. Op die manier ontstaat biogas (groene energie), compost en biomassa. Helaas is er ook een deel wat moet worden verbrand vanwege vervuiling met ander soort afval.
Deze grote vervuiling is wat ons – als geoefende zwerfafvalrapers – meteen opviel.
Echt opmerkelijk dat zo’n 5% van de totale hoeveelheid die binnen wordt gebracht gewoon NIET in de GFT-bak hoort. Maar hoe gebeurt dat?

Verwarring = vervuiling
Een deel van de vervuiling gebeurt soms per ongeluk (oude soep weggegooid samen met de soeplepel!); door gebrek aan informatie; of bijvoorbeeld doordat op verpakkingen staat dat het composteerbaar is, maar die eigenlijk niet kunnen worden verwerkt binnen de huidige compostering installaties. Dit is bijvoorbeeld het geval met bioplastics, die een langere composteertijd nodig hebben dan mogelijk is. Bioplastics en plastics worden uit de GFT-stroom gevist en verbrandt.
Onze eerste tip bij twijfel: raadpleeg de GFT-lijst wat hoort wel of niet bij het GFT. (Zie 🔗)
Weet je het na de check nog steeds niet, gooi het dan bij het restafval.

We doen het samen
Helaas, aan de vele spullen te zien die er niet tussen horen, worden ook veel producten bewust in de GFT-bak gegooid waar geen verwarring over mogelijk is, zoals kunststof ballonnen, bloempotten, blikjes en plastic flessen, chips zakken, luiers, textiel, etc.
Help jij mee de verwerking van GFT naar schone compost te verbeteren? Dat doe je door kritisch te beoordelen wat in je GFT-bak mag 💪🏻

Wist je trouwens dat hydrokorrels NIET in de GFT-bak horen?
Kattenbakkorrels ook niet, deze horen bij het restafval.

Bonus tips: Geen zak in de GFT-bak, hoe doe je dat?

  • Leg een krantenpagina onderin de GFT-bak zodat het afval niet blijft plakken of vastvriest. Een beetje papier bij het GFT kan geen kwaad.
  • Plaats je GFT-bak niet in de volle zon en zet hem regelmatig aan de weg.
  • Leg een tak klimop, of hedera, in de GFT-bak. Dit is giftig voor maden.
  • Een handje zout of kalk in de bak zorgt ervoor dat maden uitdrogen.
  • ⁠Maak de bak schoon met water en eventueel soda of groene zeep.
  • Doe in de zomer vis- of vleesresten die je wilt weggooien in een afgesloten bak in de koelkast en doe ze pas op de ophaaldag in de GFT-bak (verpak ze eventueel in een krantenpagina).
  • Gooi het afval zo droog mogelijk in de GFT-bak. Laat gemaaid gras een dag drogen en laat etensresten in het gootsteenbakje uitlekken.

🔗 Links
https://vang-hha.nl/wel-lijst/
https://www.afvalscheidingswijzer.nl/
https://www.milieucentraal.nl/minder-afval/afval-scheiden/groente-fruit-en-tuinafval-gft/

Spetterende opruimacties

Terwijl de straatjutters, schoonwandelaars, plandelaars en ploggers op het land zwerfafval oprapen, kun je natuurlijk ook op, en zelfs onder water zwerfaval gaan opruimen! Bijvoorbeeld door te gaan troep-roeien 🚣, troep-SUPpen 🏄, of troep-duiken 🤿 op en in het Apeldoorns kanaal!

Deze activiteiten worden respectievelijk door Roeivereniging de Grift, SUP school Apeldoorn en Sub’70 onderwatersport georganiseerd; en gefaciliteerd door Heel Apeldoorn Rein (die opruimspullen in bruikleen geeft en afvoer van de afvalzakken verzorgt), soms in samenwerking met Zero Waste Apeldoorn. Wat het inhoudt, leggen we hieronder uit.

🏄 Troep-SUPpen
Het water in het Apeldoorns Kanaal valt onder het schoonste water van Nederland. SUP School Apeldoorn draagt hier aan bij door met regelmaat schoonmaakacties op het kanaal te houden. Vanaf je SUP board haal je troep uit het water: troep-SUPpen dus!
Naast de SUP Clean-ups die door de SUP School zelf worden georganiseerd, kun je je als groep of in je eentje aanmelden en een SUP board huren om zelf een schoonmaakactie te organiseren. Je kunt zelfs je organisatie, bedrijf of school opgeven om voor een maand lang een deel van het kanaal te ‘adopteren’ en het samen gaan opschonen.

🚣 Troep-ROEIen
Je snapt het al: als troep-SUPpen betekent dat je op een SUP plank afval uit het water haalt, is troep-ROEIen hetzelfde principe maar dan in een kano! 😉
Dit doen de roeiers van de Apeldoornse Roeivereniging de Grift minstens 2x per jaar, tijdens de Landelijke Opschoondag en World Cleanup Day. Voor deze gelengenheid, lenen ze kano’s van de Bron want het afval ligt vooral langs de kanten van het kanaal en is makkelijker bereikbaar met de kano.
Op deze opruimdagen mogen niet-leden van de vereniging ook meedoen aan het troep-ROEIen op het kanaal! En wie liever langs de kant wil helpen, kan gaan plandelen, op tempo van de kano. Zo wordt er tegelijkertijd op en langs het kanaal opgeruimd, in een gezellige samenwerking tussen roeiers en plandelaars.

🤿 Troep-DUIKen
Ook de duikers van Sub’70 onderwatersport maken soms een duik om afval uit het kanaal te halen! Troep-DUIKen, dus! 😉
Deze activiteit is gereserveerd voor de leden van Sub’70, maar kijken en helpen vanaf de kant mag altijd!

Adopteer een straat

Straatjutten, schoonwandelen/plandelen, ploggen, plyclen, troeproeien, of afval SUPpen: het zijn allemaal benamingen voor hetzelfde: je ziet ergens zwerfafval liggen, raapt het op en doet het in een afvalzak. Zwerfafval opruimen dus! Het verschil zit in het tempo, de omgeving of het gezelschap. We leggen het uit:

~ STRAAT ADOPTIE 🏘️

Voor de meeste inwoners oogt onze mooie groene stad royaal schoon! 🌳🧹🗑🌲
Maar voor wie zich ergert aan zwerfafval dat op straat of in de natuur ligt, is elk stuk verpakking, elke peuk en elk blikje al een doorn in het oog! Je kunt je wel blijven ergeren, maar je kunt ook zelf in actie komen en de handen uit de mouwen steken.
Zo hebben al zo’n 300 Apeldoorners in de afgelopen 5 jaar een straat of een deel van hun buurt officieël ‘geadopteerd’. Dit betekent dat minstens een kwart van ALLE 1262 straten in Apeldoorn minstens al 1 keer zijn geadopteerd sinds 2019! 💪😎

🏡 Geadopteerd?!
Ja! Onder de noemer ‘Adopteer je straat’ kunnen inwoners zich aanmelden via de mail om een straat of (een deel van) een wijk te adopteren en die schoon en vrij te houden van zwerfafval. Dit doe je op jouw gemak en wanneer het je uitkomt, alleen of in gezelschap van vrienden en/of buren.
Jij bepaalt dus zelf het tempo, de frequentie, het gezelschap en hoe kort of lang je opruimroute is. 👌

🗺️ Meedoen is super eenvoudig!
1. Check eerst op onze “Straatadoptie Apeldoorn” kaart of de straat (park, of wijk) waar je aan de slag wilt gaan nog vrij is. Link: https://bit.ly/3YvZSub
⇨ Zo ja, geef het ons door via de mail.
⇨ Zo nee, kies een andere straat/opruimroute en geeft het aan ons door via de mail.
We zorgen dat je geadopteerde straat/opruimroute groen op de kaart wordt gemaarkeerd ✅

2. Via de gemeentelijke campagne Heel Apeldoorn Rein, worden opruimspullen in bruikleen ter beschikking gesteld. Je kunt je opruimset bij de Gemeentewerf Zuid (Aruba 4) komen ophalen. Het bestaat uit: 1 afvalgrijper, 1 hesjes, 1 upcycled afvalzakhouder, en 1 rol speciale Rein vuilniszakken om zwerfafval op te ruimen.

3. Heb je een afvalzak vol met opgeraapt zwerfafval? Stuur een mail naar ons of rechtstreeks naar rein@apeldoorn.nl om de volle Rein afvalzak gratis te laten ophalen.

📧 Vragen? Mail ons!
Voor alle onderstaande vragen over de straat adoptie kun je ook bij ons terecht via de mail: info@zerowasteapeldoorn.nl
⇨ Als je een reeds geadopteerde straat/opruimroute wilt aanpassen;
⇨ Als je nieuwe afvalzakken en/of opruimspullen nodig hebt
⇨ Als je jouw geadopteerde straat/opruimroute weer vrij wilt geven en de geleende opruimspullen terug wilt geven.

☝️ Ugchelen
De straatadoptie in Ugchelen loopt via Dorpsraad Ugchelen.
Voor meer informatie, neem contact op met het dorpsraadsmailadres: dorpsraadlid4@dorpsraadugchelen.nl of kijk op hun website: https://dorpsraadugchelen.nl/projecten/zwerfvuil/

Zie ook: Adopteer een straat in Apeldoorn

Plandelen

🚶 PLANDELEN

Waar “Ploggen” de samenvoeging van de Zweedse werkwoorden plocka upp (oprapen) en jogga (joggen) is – wat het nieuwe Zweedse werkwoord plogga op leverde, waarvan het woord ploggen is afgeleid – betekent “Plandelen” hetzelfde als ploggen, maar dan met een (rustige) wandeling, in plaats van joggen. 😅
Kortom, een heerlijke en nuttige buitenactiviteit, voor jong en oud!

🌳 GOED VOOR MENS & MILIEU

Iedereen die houdt van gezelligheid en die zich in wil zetten voor een schonere buurt is van harte welkom om mee te helpen tijdens de Maandelijkse Plandeldag.
Naast dat zo’n gezamenlijke opruimactie heel effectief is om binnen 2 uurtjes de hele buurt weer op te frissen, en het een fijne wandeling is in de frisse lucht, is het óók een sociale activiteit! Tijdens het plandelen worden er gezellige gesprekken gevoerd, en na de opruimactie kunnen de ‘Plandelaars’ op de meeste opruimlocaties nog even met elkaar bijpraten met een lekker kopje koffie of thee, aangeboden door samenwerkende organisaties waar de opruimspullen worden gestald 🤗

🕙 WAAR & WANNEER

Iedere derde zaterdagochtend van de maand gaan tot wel 12 groepen vrijwilligers op pad om zwerfvuil op te ruimen, tijdens een rustige wandeling in de wijk of in de parken: Brummelhof (West), Brummelhof (Oost), Centrum (Amaliapark), Matenpark, Mheenpark, Orden, Sprengenpark, Westenenkerpark, Woudhuis/Osseveld, Zuidbroek, Zuiderpark, Zwitsalterrein.

Zie hieronder het volledige overzicht van alle locaties en tijden:
~ Brummelhof (West): 9-11 uur, Verzamelpunt: naast de parkeerplaats Wissellaan/Wagenstraat
~ Brummelhof (Oost) vanaf April 2024: 10-12 uur, Verzamelpunt: Ons Honk (Sperwerlaan 18)
~ Centrum: 10-12 uur, Verzamelpunt: Youngster (Prins Willem-Alexanderlaan 201B)
~ Matenpark: 10-12 uur, Verzamelpunt: Kinderboerderij de Maten (Pallietergaarde 25)
~ Mheenpark: 10.30-12 uur, Verzamelpunt: Don Bosco (Sluisoordlaan 200)
~ Orden: 10-12 uur, Verzamelpunt: Orca (Germanenlaan 360)
~ Sprengenpark: 10-12 uur, Verzamelpunt: Sprengenhonk, (Wolweg 35c)
~ Westenenkerpark: 9.30-11 uur / Verzamelpunt: Theehuis Westenenkerpark, Zilverweg 32
~ Woudhuis/Osseveld: 10-12 uur, Verzamelpunt is afwisselend: Woudhuis, Osseveld-Oost, Osseveld-West (Volg Denktank Breed op Facebook voor meer informatie)
~ Zuidbroek: 10-12 uur, Verzamelpunt: Het Kristal wijkcentrum (Distelvlinderlaan 200)
~ Zuiderpark: 10-12 uur, Verzamelpunt: Buurthuis Maasstraat (Maasstraat 4)
~ Zwitsal terrein: 10-12 uur, Verzamelpunt: Foenix kringloopwinkel (Vlijtseweg 136)

Loenen

Ook in Loenen is een opruimteam elke maand actief! 
Iedere 3e zaterdag van de maand: 10-12 uur (+kofie na afloop) / Verzamelpunt: De Brink

🙋‍♀️ HOE MEE TE DOEN

Voor elke opruimlocatie kunnen we 10-15 vrijwilligers van materialen voorzien waarmee het zwerfafval op een veilige manier kan worden verzameld.
Om mee te doen met de Maandelijkse Plandeldag kun je een mail sturen naar info@zerowasteapeldoorn.nl of gewoon je spontaan aanmelden bij het verzamelpunt van één van de opruimlocaties op een opruimdag.

De maandelijkse zwerfafval opruimacties in Apeldoorn zijn centraal gecoördineerd door stichting Zero Waste Apeldoorn en gefaciliteerd door Heel Apeldoorn Rein.

Zo maken we samen Apeldoorn en de wereld een stukje mooier! 🌱🌍😍

Zie ook: Plandelen / Maandelijkse Plandeldag

Ploggen

🏃‍♂️ PLOGGEN
Ploggen is een fenomeen uit Scandinavië waar steeds meer mensen aan meedoen. Kort gezegd komt het erop neer dat je hardlopen combineert met het oprapen van zwerfafval, zodat je niet alleen goed bezig bent voor je gezondheid, maar ook voor het milieu. Win-win dus.

📖 DEFINITIE
“Ploggen” is een samenvoeging van de Zweedse werkwoorden plocka upp (oppakken) en jogga (joggen) wat het nieuwe Zweedse werkwoord “plogga” geeft, waarvan het woord “ploggen” is afgeleid. “Aha! Op die fiets!”, denk je nu. Nou, niet op de fiets dus, maar dat kan ook! Dan ga je plyclen! Haha! En zo kun je dus zeggen dat je gaat “plandelen” wanneer je tijdens het wandelen zwerfafval opraapt (Plocka upp). Of in het Nederlands: schoonwandelen… Maar even terug naar ploggen!

💹 TREND
Dankzij Zero Waste Apeldoorn is de plogging trend in Apeldoorn ook in opmars! Wat met een viertal enthousiastelingen in februari 2019 begon, is inmiddels een ‘steady’ groep van 23 ploggers geworden: enthousiaste sporters van alle niveaus en alle leeftijden. Zo is de jongste plogger 11 en de oudste in de 80! Dit is ook de kracht en het geheim van dit snel groeiende team: we bieden een laagdrempelige activiteit in de buitenlucht waarbij iedereen die een beetje van bewegen houdt welkom is.

🙋‍♀️ WIE KAN MEEDOEN?
Ploggen met het Apeldoorns Plogging team is geschikt voor alle conditieniveaus, van beginner tot goed getrainde hardloper. Omdat we vaak voor ploggingroutes binnen of net buiten de bebouwde kom kiezen, is de route meestal een kilometer of 4-6 en de gemiddelde hardloopsnelheid na 2 uur is zeer laag (3 km/u). Echter, het is wel een complete workout met intervalletjes, vele lunges/squats, en sjouwen met plogtassen in de hand!

📲 HOE KUN JE MEEDOEN?
Het Zero Waste Apeldoorn PLOGGING team gaat iedere 2e zondag van de maand op pad, vanaf 10 uur tot 12 uur. De locatie staat niet vast: we gaan elke keer naar een andere locatie binnen of net buiten de bebouwde kom ploggen. Dit spreken we samen af in onze WhatsApp-groep. Om mee te doen, hoef je je alleen aan te sluiten bij onze WhatsApp-groep door een e-mail te sturen naar info@zerowasteapeldoorn.nl met je 06-nummer!
(We zorgen voor de opruimspullen!)

Zie ook: Ploggen

meetlat

Je eigen meetlat

Vaak wordt ons gevraagd of we als zero wasters nog veel afval hebben of maken. Daar is geen eenvoudig antwoord op te geven, want wat is eigenlijk “veel”? 💁 Dat bepaal je zelf. Vergelijken met een ander heeft weinig zin, want het gaat erom dat je jouw situatie vergelijkt met die van gisteren.

Als we in ons team rondvragen, bevestigt iedereen dat er in ieder geval (veel) mínder afval is in hun huishouden dan voorheen. Maar we produceren allemaal nog steeds beduidend meer restafval dan “oer-Zero Waster” Bea Johnson. Ons restafval van een jaar past écht niet in een jampotje 😉 Maar waarschijnlijk hebben we minder plastic- en restafval dan de gemiddelde Nederlander.
Doordat we bewust plastic en overige verpakkingen verminderen, en liever materialen kiezen die herbruikbaar, recyclebaar en composteerbaar zijn, hoeven we minder restafval aan de weg te zetten of weg te brengen. En er blijft ook bij ons altijd ruimte voor verbetering.

Als je graag afval wilt verminderen, is het handig eerst te weten wat je nu hebt en wat op basis daarvan je streefdoel is.
En onthoud: elke kleine stap is er één op weg naar grote positieve impact 💪🏻 Het hoeft niet direct perfect.

Nulmeting

Begin met het meten van je eigen afvalstromen in je huishouden, dus naast restafval ook PMD, glas, papier, textiel, andere materialen (batterijen, lampen, etc.) en, indien van toepassing, luiers of incontinentiemateriaal. Lees de regels van de afvalverwerker in jouw gemeente opnieuw goed door en scheid je afval gedurende ten minste 2 weken eerlijk en volgens de regels (nog beter: 1 maand lang). Afval scheiden volgens de regels is belangrijk om het recyclingproces niet te verstoren door vervuiling in de afvalstromen. Noteer per kilogram en/of volume wat er in elke sorteerbak ligt. Dit is je uitgangspunt.

Streefdoel

Bekijk vervolgens goed wat er in de verschillende sorteerbakken ligt en bepaal welk afval je kunt verminderen of volledig kunt voorkomen. Dit wordt je streefdoel. En natuurlijk is het leuk om jezelf/je gezin (afvalvrij 😉) te belonen voor elke succesvolle stap naar je streefdoel 🥳

R-ladder

Soms merk je gaandeweg dat je minder plastic afval hebt, maar in plaats daarvan juist meer papier- of glasafval. Dat is niet persé slecht. Houd je dan vast aan de R- ladder, waarbij je liefst kiest voor herbruikbare materialen (Reuse), zoals statiegeldpotten, of organische/biologisch afbreekbare materialen om te composteren (Rot) en anders goed te Recyclen mono-materialen, zoals blik, papier en glas

Links

🔗 https://www.hetkanwel.nl/shop/zero-waste-home-bea-johnson/
🔗 https://www.circulus.nl/wat-hoort-waar/