Tag Archief van: tip

Aardige stapjes voor een positieve impact

Dag van de Aarde (Earth Day)

Vandaag is het de Dag van de Aarde, een jaarlijks terugkerend evenement dat wordt gevierd op 22 april, om de aandacht te vestigen op milieubescherming en duurzaamheid. Het begon allemaal in 1970 in de Verenigde Staten en groeide uit tot een wereldwijd fenomeen.
Op deze dag worden verschillende activiteiten georganiseerd, zoals schoonmaakacties, boomplantdagen, educatieve workshops en milieuconferenties, allemaal gericht op het vergroten van het bewustzijn over milieuproblemen en het bevorderen van actie om onze planeet te beschermen.

Aardige stapjes

Wat ons betreft is het elke dag de dag van de Aarde. En terwijl wij toejuichen dat je op de dag van de Aarde bijvoorbeeld eenmalig mee doet met de Nationale Zaaidag, of door je aan te sluiten bij een activiteit in de buurt; moedigen we je vooral van harte aan om iedere dag een klein duurzaam stapje verder te zetten, om langdurig je positieve impact op de aarde te vergroten.

Tips

Om je hiermee te helpen, delen we om de dag praktische, laagdrempelige en vooral diverse tips via onze socials, zodat je kunt kiezen wat het beste bij je past, en er meteen mee aan de slag kunt gaan.
Tips gemist of benieuwd naar meer? Je vindt al onze tips terug op onze website: https://zerowasteapeldoorn.nl/tips

Welke aardige stap(jes) ga je vandaag zetten?

Hergroeibare groenten

Wist je dat je nieuwe planten kunt kweken uit keukenafval? Oftewel, de ‘kontjes’ van groenten & kruiden opnieuw laten groeien! 😄🍀🌱🌿💚

Gooi de wortels van je (biologische) groenten niet weg!
Met een beetje zon en water kun je bosuitjes, selderij, sla, venkel en prei opnieuw laten groeien – daar heb je geen groene vingers, en ook niet eens een tuintje of balkon, voor nodig! 🥬🌱 Het is echt eenvoudig, en het werkt echt! 👌

Zo doe je dat:

Om nieuwe kruiden en groenten uit restjes te laten groeien, houd je een stuk van de stengel (met de wortel) over tijdens het voorbereiden van je maaltijd:

  • Zet de stengel in een pot met een beetje water (zorg ervoor dat bladeren het water niet raken) en zet de pot op een zonnige plek;
  • Ververs het water om de paar dagen;
  • Na een paar dagen beginnen de wortels te ontspruiten vanaf de onderkant van de stengel en groeien nieuwe stelen of nieuw blad in het midden van de plant;
  • Je kunt daarna de nieuwe kruiden-/groentenplant in een potje met potgrond overzetten.

Om de plant opnieuw te laten groeien moet de stengel/het kontje (minimaal) de volgende lengte hebben:

  • Venkel & Sla: stronkje van 2 tot 5 cm
  • Paksoi, Selderij, Citroengras, Prei & Bosui: stronk/stengels van 5 tot 10 cm
  • Basilicum & Koriander: stengels van minstens 10 cm

Wat kun je nog meer laten hergroeien?

Wortelgroenten

Je kunt zowel het knolgewas als het loof van wortelen, pastinaak, bieten en rapen eten!
Bewaar minstens 2cm van het bovenstuk van het knolgewas, plaats deze in een ondiepe schaal met water op een zonnige vensterbank. Binnen een week heb je verse groene toppen (heerlijk voor salades of pesto’s). Als je het knolgewas zelf wilt laten groeien, wacht dan tot deze stek meer wortels heeft gekregen en plant het in potgrond. Geef regelmatig water. Na 6-8 weken kun je de groenten weer oogsten.

Gember

Plant een stekje van de gemberwortel in potgrond (knoppen naar boven) op een zonnige vensterbank. Geef het voldoende water, maar nooit veel in een keer. Na een paar weken komen er scheuten uit de plant. Na een paar maanden kun je de gember oogsten door de plant omhoog te trekken en de groeiende wortels af te snijden. Herplant weer een stekje om jouw gemberoogst het hele jaar door gaande te houden!

Knoflook & Ui

Plant een teentje knoflook (met de wortels naar beneden) of het afgesneden worteluiteinde van de ui (minstens 2,5 cm boven de wortel) in een pot met aarde. Houd het in direct zonlicht, geef twee keer per week water. Na een paar dagen steken spruiten uit, die uiteindelijk groot worden en onder de grond ontwikkelt zich een nieuwe knoflookbol/uienbol.

Aardappelen

Snij 1 aardappel (met ‘ogen’/uitlopers aan elke kant) in 2 stukken. Plant de stukjes een paar centimeter diep (ogen naar boven) in potgrond en voeg regelmatig water toe. Na een maand kun je beginnen met het oogsten van de aardappelen (krieltjes) of ze nog een paar weken laten groeien.

🔗 LINKS

Benut je keuzevrijheid goed

Koester je vrijheid en maak met je geld de wereld waarin je wilt leven.

Op 17 april (2024) vierden we dat 79 jaar geleden Apeldoorn werd bevrijd. Deze belangrijke gebeurtenis inspireerde ons om vandaag over onze vrijheid, als Nederlanders, na te denken. Maar ook over de vrijheid die we hebben als burgers en “aardbewoners” in de keuzes die we mogen maken.

Wat we wel of niet kopen.
Wat we doen of juist laten.
We lieten onze gedachten afdwalen naar de hoeveelheid vrije wil mogelijk is in een maatschappij waar regels en systemen de baas lijken.
Door onderdeel te zijn van een maatschappij en soms door omstandigheden, hebben we niet altijd (of nooit echt) alle touwtjes in handen, maar als we er goed over nadenken: over heel veel dingen mogen en kunnen we toch wel eigen baas over beslissingen en portemonnee zijn… En dit bepaalt ook voor een groot deel hoe onze wereld eruit ziet. Het is belangrijk om je hiervan bewust te zijn. En daarom deze tip van de dag!

Activiste Anna Lappé heeft de beroemde uitspraak gedaan:

“Iedere keer dat je geld uitgeeft, breng je een stem uit op de wereld die je wilt.”

Wat een mooie quote, toch?! En ook zo waar!
Want hoe ingewikkeld economische systemen en persoonlijke financiën ook zijn, onze persoonlijke invloed komt echt neer op op die ene simpele zin. Besteed je geld dus wijs en goed, bijdragend aan een vrij en veilig leven nu en hier, en overal voor al het leven 💚

Plant bomen met je zoekopdrachten 🌳🌍

We “Googelen” elke dag, maar zou het niet fijn zijn als we iets nuttigs konden doen met onze zoekopdracht?
Nou, dat kan dus! Door gebruik te maken van Ecosia of ZoekGroen wordt geld verzameld om bomen te plaatsen over heel de wereld. Cool, toch?! 😎

🌍 Over Ecosia
▪️ Ecosia is een zoekmachine die zich richt op het duurzamer maken van het internet. Door middel van elke zoekopdracht plant Ecosia een boom in een gebied waar herbebossing nodig is.
▪️ Sinds de lancering in 2009 heeft Ecosia al meer dan 100 miljoen bomen geplant, waardoor het een populaire keuze is voor milieubewuste internetgebruikers.
▪️ Ecosia is een prima alternatief voor andere zoekmachines en elke boom die hiermee geplant wordt draagt bij aan een beter milieu en dat kunnen we met het huidige klimaat goed gebruiken.
▪️ Of Ecosia écht wel duurzamer is dan Google (of andere zoekmachines), of ze écht bomen planten, of ze echt transparant zijn en of het echt werkt, kun je lezen in dit interessante en zeer uitgebreide artikel van Zaailingen.com
▪️ Inmiddels zijn er al meer dan 205 miljoen bomen geplant dankzij haar gebruikers!
Naast Ecosia is er ook een nieuwe “groene” zoekmachine: zoekgroen.nl
Soort van Ecosia, maar Nederlands 🙂
> Zie het filmpje van TheHappyActivist over ZoekGroen

🌍 Over ZoekGroen
▪️ De zoekresultaten van ZoekGroen worden aangeleverd door Google (Dus… Vind je het niet op Ecosia, kun je anders via ZoekGroen proberen 🙂)
ZoekGroen ontvangt inkomsten uit de klikken op de gesponsorde zoekresultaten die boven de reguliere zoekresultaten verschijnen (net als iedere andere zoekmachine) en uit aankopen via de Shop groen-pagina (staat als linkje boven de zoekbalk)
▪️ Het geld dat ZoekGroen met de zoekmachine verdient, wordt gebruikt voor het herstellen van verwaarloosde landschappen naar groene, biodiverse landschappen.
▪️ 95% van de opbrengsten van ZoekGroen wordt gestort als donatie aan de Nederlandse non-profitorganisatie Justdiggit, die zorgt voor de uitvoering en realisatie.
▪️ De resterende 5% van de opbrengsten worden gebruikt om de kosten van ZoekGroen te dekken.

Alle beetjes helpen dus geef Ecosia & ZoekGroen een kans en plant een boom! 🌳

Duurzaam Koningsdag vieren

Koningsdag! 🧡🌷🤴 Altijd een leuke en feestelijke dag, met de vele rommelmarkten, feestjes, muziek en andere activiteiten in jouw buurt of in de stad. En als het weer een beetje meezit, misschien nog een etentje in de tuin of op terras met familie, vrienden of buren.

Helaas komt bij Koningsdag en al dat gefeest vaak ook een hoop afval kijken. We geven je alvast 1️⃣5️⃣ tips om je Koningsdag zo duurzaam, afvalvrij en verspillingsvrij mogelijk te vieren! 🌍💚

Kleedjesmarkt
▶️ Voor de verkoper: fijn dat je als verkoper wil ontspullen 💪
▪️ Probeer zoveel mogelijk onverkochte spullen terug naar huis te nemen en breng ze op een later moment naar de kringloopwinkel (of naar de milieustraat als ze kapot zijn).
▪️ Wil je de onverkochte (bruikbare) spullen niet terug naar huis nemen, kijk of er een donatiecontainer, deelkast of minibieb (voor boeken alleen) in de buurt is, waar je de spullen kan doneren.
▪️ Voor spullen die niet meer goed zijn, probeer zoveel mogelijk de afvalstromen goed van elkaar te scheiden. Haal de batterijen uit elektronische apparaten.
▶️ Voor de koper: fijn dat je tweedehands spullen omarmt! Maar let op voor de impulsieve koopjes waar je op de lange termijn weinig aan zal hebben. 😅

Kleding en accessoires
Hergebruik zoveel mogelijk kleding en accessoires van vorige (oranje) feestjes & evenementen 🧡➿
▪️ Leen van -of ruil met- vrienden, familieleden of buren.
▪️ Koop tweedehands bij de kringloopwinkel of de 2ehands kledingwinkel.
▪️ Upcycle of naai zelf je kleding en accessoires 💪

Eten en drinken
▪️ Bak zelf of koop oranje tompouces vers en lokaal bij de (biologische) bakker, mét je eigen bakje.
▪️ Ga je naar een festival, neem je reisbeker mee, of hergebruik een oud schoon potje jam (met deksel) als glaasje! Met het deksel erbij, geen geknoei in je tas!
▪️ Neem een eigen drinkfles met water (met een smaakje) mee en hervul het bij een watertap.
▪️ Neem een bakje of broodtrommel mee om een hapje bij een foodtruck te halen.
▪️ Ga je BBQ-en met buren, vrienden of familie, probeer eens vegetarische of plantaardige varianten en prop die BBQ lekker vol met heerlijke (biologische) groenten! Natuurlijk verpakkingsvrij gekocht bij de natuurwinkel of op de markt 😉

Reizen
▪️ Ga lopen of op de fiets als je Koningsdag in de buurt/stad viert.
▪️ Moet je verder weg, ga met het OV!

Alvast een fijne duurzame, afvalvrije en verspillingsvrije Koningsdag gewenst! 🙌

Beewashing: trap er niet in!

Beewashing, lijkt op greenwashing en dat is het ook, maar dan specifiek gericht op bijen. 🐝

Met de honingbij gaat het beter in Nederland, maar meer dan de helft van de 350 Nederlandse bijensoorten staat op de Rode Lijst van bedreigde diersoorten of is zelfs al uit het land verdwenen. Dat is problematisch, want veel planten zijn afhankelijk van de bestuiving door wilde bijen.
De belangrijkste oorzaak daarvan: voedselgebrek door te weinig wilde bloemen en te weinig plekken waar de bijen kunnen nestelen.
Als burger wil je graag je goedbedoelde hulp aanbieden en bedrijven die initiatieven tonen om de insecten te redden een hart onder de riem steken, maar let wel op: veel bedrijven spelen hier sluw op in met ‘beewashing’.

Het grootste en bekendste voorbeeld van Beewashing is bedrijven/tuincentra die spullen verkopen onder het mom van de “bijen redden”, die uiteindelijk nutteloos of zelfs averechts kunnen werken, zoals:
– (deels) uitheemse zaadmengsels waar de wilde bijen niks aan hebben;
– kleurrijke cultuurplanten en bloembollen die van de andere kant van de wereld komen of die steriel zijn (zonder nectar of stuifmeel) waar bijen niks mee kunnen; of waar veel bestrijdingsmiddelen op zitten, die de bijen vergiftigd;
– insectenhotels die niet werken* (zie commentaren)

Maar je kunt ook denken aan boeren die kleurrijke akkerranden inzaaien, bijvoorbeeld naast een aardappelakker, die meerdere keren per week bespoten worden.

Hoe voorkom je dat jij verkeerd kiest?
> De oplossing om de wilde bijen een handje te helpen ligt juist vaak bij NIETS of MINDER doen:
– Laat het hele jaar door (ook in de winter!) de natuurlijke “rommel” liggen in je tuin, zoals afgeknakte stengels, rommelhoekjes met bladeren of kevergaatjes in een dode boom;
– Gebruik GEEN gif tegen luizen, slakken en mieren;
– Maai je gras niet of niet te vaak en gefaseerd;
– Kijk wat er uit zichzelf in je tuin of boomspiegel opkomt aan inheemse bloemen, zoals paardenbloem, duizendblad en melkdistel: dat zijn juist de planten waar wilde bijen op afkomen!
> Zaai biologische, inheemse bloemen in je tuin, maar denk ook aan LATE BLOEIERS (herfst)
> Let goed op bij het kopen of zelf maken van een insectenhotel

🔗 LINKS:
Bron: artikel Anne Havelaar, 9 juni 2022 -> https://downtoearthmagazine.nl/iedereen-op-bij-les
> https://bijenclub.com/bloemen-voor-bijen/onweerstaanbare-bloemen-voor-bijen-kalender/
> https://www.eigenwijsblij.nl/huis-tuin/veelgestelde-vragen-en-antwoorden-over-bijenhotels

Voer de bij bij 🐝

22 april is de Dag van de Aarde.
Dit is een jaarlijks evenement dat in het teken staat van milieubescherming, en is sinds zijn introductie in 1970 een populair fenomeen geworden.
Ieder jaar wordt de periode vanaf 22 april tot eind april/mei uitgeroepen tot Week van de Aarde; en tot eind mei tot Maand van de Aarde met als hoogtepunt de Dag van de Aarde op 22 april. De activiteiten worden wereldwijd gecoördineerd door de Earth Day Association.

Nationale Zaaidag
En zo is in Nederland op 22 april ook het Nationale Zaaidag .☀️🌻🌷🐝
Op maar liefst 3000 verschillende plekken in Nederland openen tussen 10 en 22 april voedselbanken voor bijen: plekken waar je gratis inheems bloemzaad kunt ophalen. Zo kunnen we deze essentiële bestuivers samen een flinke boost geven! Want bijen, hommels, zweefvliegen, vlinders en nog veel meer bestuivers spelen een cruciale rol in ecosystemen én zijn onmisbaar voor onze voedselvoorziening.

Pollinators
Zaai er dus dit voorjaar flink op los, samen met The Pollinators. Want als het goed gaat met bestuivers, gaat het ook goed met ons.
The Pollinators voert deze actie omdat bijen het moeilijk hebben. Er is steeds minder ruimte voor bloemen. “En dat terwijl ze onmisbaar zijn in onze voedselketen: 80 procent van ons voedsel is afhankelijk van de bestuiving door bijen en aanverwante insecten”, aldus de initiatiefnemers.

In Apeldoorn kun je op zo’n 45 (!) plekken gratis bloemzaadjes ophalen! Zo werkt het:
1. Zoek een Voedselbank voor Bijen bij jou in de buurt. Het adres is bij benadering in verband met privacy. De Voedselbank voor Bijen geeft na het eerste contact het exacte adres.
2. Vul het contactformulier in om contact op te nemen met een Voedselbank voor Bijen.
3. Maak een afspraak in onderling overleg.

Zaaien doen we dus samen op 22 april, tijdens de Nationale Zaaidag & Dag van de Aarde!
(Tja, dan kan natuurlijk ook een dag eerder of later als je op 22 april andere afspraken hebt, hé 😜)

🐞🌸🐞🐝🌱🌻🌷🐞🐝🐛

🔗 Links
ThePollinators: https://www.thepollinators.org/
Voedselbanken voor bijen: https://voerdebijbij.nl/voedselbanken/
Dag van de aarde: https://www.dagvandeaarde.nl/dag-van-de-aarde/

Zaadjes, Planten, Bomen en Struiken

Terwijl de ongeduldige en/of goed georganiseerde tuinier al lang zaden in de kas of in een warme en gesloten ruimte heeft laten kiemen en al klaar staat om ze te verspenen, heeft de avontuurlijke en/of luie tuinier (waaronder yours truly 😅) gewacht totdat de temperatuur een paar dagen achter elkaar rond de 10 graden bleef hangen – en de zon een paar uur achter elkaar scheen – om zaden en zaailingen rechtstreeks in de grond te planten. Of je nu groenten & fruit in je eigen tuin, in een moestuin (vereniging) of op je balkon kweekt en ongeacht wanneer je aan de slag gaat: een belangrijke tip is om met een goede basis te beginnen. 🌱🍎🥕

Biologisch & inheems
Kies bij voorkeur voor biologisch gecertificeerde en inheemse grondsoorten, zaden, zaailingen en planten, die van nature in Nederland voorkomen of zijn geproduceerd.

Voorraad
Voordat je nieuwe zaden koopt, controleer je je oude voorraad. Maak eerst de oude zaden op voordat je een nieuw zakje opent. Ook als de T.H.T-datum al is verstreken: de meeste zaden blijven veel langer goed dan op het zakje staat aangegeven. De kans is klein dat niet alles gaat kiemen, maar het is altijd de moeite waard om ze te planten in plaats van weg te gooien. Bewaar je zaden in afgesloten papieren zakjes, droog, in het donker, en in een goed afgesloten kistje – vooral als je je zaadjes niet in je huis bewaart: knaagdieren zijn er dol op!

Ruilen
Je kunt ook met andere tuiniers die ook biologisch tuinieren zaden en zaailingen ruilen of delen. In Apeldoorn (en bij sommige moestuinverenigingen) vind je planten- en zadenbiebs waar je van ongeveer april tot november planten en zaden kunt ruilen; maar bekijk ook wat het aanbod is in de online weggeefhoek en tuiniersgroepen op Facebook.

Struikroven
Struikrovers (van de stichting Struikroven ) redden bestaande planten en struiken, die moeten wijken voor sloop of renovatie van woonwijken, en geven het in de omgeving een nieuwe bestemming.
Dit kun je ook doen door buurtapps en Facebook groepen in de gaten te houden en zelf een soort “Struikrover” held te worden door planten over te nemen en ze een nieuwe plek in je tuin of op je balkon te geven.

🔗 Kaart Apeldoorn

Tegels eruit, Vijver erin! 🐸💧🦎🌱

Het liefst zonder visjes. Tijdens het informatieve kikkercafé, georganiseerd door een lokale politieke partij eerder dit jaar, leerden we dat het heel slecht gaat met amfibieën in Nederland. Je kunt bijdragen door een vijver(tje) in je tuin aan te leggen.

Kosten
Een vijver aanleggen in de tuin hoeft niet duur of moeilijk te zijn, maar dat is natuurlijk afhankelijk van de grootte van de vijver. Wanneer je kiest voor een ecologische tuinvijver, onderhoudt deze zichzelf grotendeels en heb je geen filters of pompen nodig! Het mooie is dat je bijna overal een natuurlijke vijver kunt aanleggen.
Bonus Tip: Check ook het aanbod op de weggeefhoek en Marktplaats. Je kunt er van alles vinden, van voorgevormde vijvers tot keien, dakpannen en oude potten (handig voor het inrichten van schuilplekken rondom de vijver/tuin).

Beschermd
In Nederland zijn amfibieën beschermde soorten, dus let op: het meenemen van een beetje kikkerdril naar je vijver is eigenlijk niet toegestaan, en je mag geen amfibieën opvangen om ze in je vijver uit te zetten! Maar vrees niet, als je je tuin en de vijver aantrekkelijk en veilig inricht voor kikkers, padden en watersalamanders, zullen ze vanzelf de weg naar jouw tuinvijver vinden!


Tips voor een ecologische vijver

  • Graaf de ideale ecologische tuinvijver op een zonnig plekje.
  • Zorg voor zacht glooiende oevers waarop amfibieën gemakkelijk in en uit de vijver kunnen kruipen.
  • Maak je vijver minstens 60cm diep (liefst zelfs 1,5 meter), zodat de poel nooit tot op de bodem bevriest. Zorg ook voor ondiepe hoekjes die snel opwarmen.
  • Vul je vijver met onderwaterplanten die voor zuurstof en beschutting zorgen en een afzetplekje zijn voor eitjes.
  • Plaats GEEN vissen in je natuurlijke vijver. Ze eten namelijk veel van het andere waterleven op, zoals kikkervisjes, wat ten koste gaat van de dieren die je naar je tuin wilt lokken.
  • Zorg voor plekken met schaduw en schuilplaatsen in de buurt van de vijver.
    Noot: Hoe groter je vijver, hoe beter, maar vijvers groter dan 30m² vereisen wel een stedenbouwkundige vergunning.
    Kers op de taart
    Weet dat kikkers en padden dol op slakken en muggen(larven) zijn! Nog een goede reden om deze natuurlijke vijanden in je tuin te verwelkomen.

🔗 Links
Kijk voor meer informatie over het inrichten van een tuinvijver met kikkers en watersalamanders op:

Plant een geveltuin 🏡🌷🌻

Heb je geen tuin of wil je meer groen rondom je huis? Ga dan voor een geveltuintje of groene gevel! Deze zorgen voor ruimte voor dieren en insecten, werken verkoelend in de zomer en zorgen voor schonere lucht.

Tijdens de Week van de Groene Tuin legde Milieu Centraal uit hoe je stap voor stap een geveltuintje of groene gevel aanlegt!

1️⃣ Check bij je gemeente
Verwijder niet zomaar stoeptegels voor je huis/flat, maar check bij je gemeente wat de regels rondom geveltuinen zijn. Sommige gemeentes helpen zelfs een handje door de tegels en het zand te verwijderen. Check of er in jouw gemeente subsidies zijn voor vergroening in de Groene Subsidiewijzer (Zie 🔗 voor Apeldoorn)

2️⃣ Groene gevel?
Check de voegen. Een groene gevel kan met zelfklimmende planten tegen de muur. Dan is het belangrijk om eerst je voegwerk te controleren. Kan de muur de zelfklimmende planten aan?Je kunt ze ook op een klimconstructie laten klimmen. Deze kun je aan de muur bevestigen, maar ook daarvoor is het van belang om je muur goed te controleren.

3️⃣ Verwijder de tegels
Ga je de tegels zelf verwijderen? Wrik de tegels dan los met de spade. Gebruik de tegels voor een stapelmuurtje in je tuin of watergootje als je de regenpijp afkoppelt. Je kunt de tegels ook tweedehands aanbieden. (En meld de gewipte tegels aan voor het NK tegelwippen!)

4️⃣ Graaf het zand af
Het zand wat onder de tegels lag, moet je afgraven. Graaf minimaal 30 centimeter diep. Controleer bij je gemeente of ze een service hebben om zand of tegels op te halen.

5️⃣ Vul de plek met tuinaarde
De plek die is vrijgekomen bij het afgraven vul je met turfvrije tuinaarde. Let bij tuinaarde op het keurmerk met behulp van de Keurmerkenwijzer.

6️⃣ Plant of zaai de beplanting
De grond is nu klaar om beplant of ingezaaid te worden!

Dank voor de tip Week van de Groene Tuin ! 🤗

🔗Apeldoorn.nl/groeninitiatief