Zwerf Afval Pakkers (ZAPpers) zijn mensen die zich vrijwillig inzetten voor een schone leefomgeving, door zwerfafval aan te pakken op verschillende manieren: door in het bos of in de stad te gaan ‘plandelen’, door te gaan ‘ploggen’ of door een straat te adopteren, alleen of met een groepje inwoners.

Iedere maand zetten we een bijzondere (groep) ZAPper(s) in het zonnetje. In september 2024 is dat ZAPper Jeannet! ☀️👏

Tekst door Jeannet

Van ergernis naar actie

Ik ben Jeannet, 54 jaar en al weer 15 jaar woonachtig in de wijk Osseveld.
Waarom raap ik zwerfafval? Dit is ontstaan in coronatijd (maart 2021). Ik was veel thuis, je gaat op andere dingen letten, en er vallen dingen op ook omdat ik vaker ging wandelen.
Destijds zag ik heel veel afval bij en in de vijver liggen waar ik tegenover woon. Ik ergerde mij er enorm aan. Op een gegeven moment dacht ik, ik kan me blijven ergeren maar ik kan ook actie ondernemen.

Heel veel troep!

Ik had toevallig nog een grijper liggen en ben met een vuilniszak op pad gegaan. Er lag zoveel dat mijn toen 11 jarige dochter mij destijds nog geholpen heeft. Van vele blikjes en flesjes, van plastic tot vele pakketten reclamefolders tot een verroest kinderfietsje. Kortom ontzettend veel troep.
Toen ik klaar was had ik zoiets van, allemaal leuk en aardig. Ik doe mijn best en zadel mijzelf met rommel op! Daarom heb ik toen gemeente Apeldoorn gebeld en mijn verhaal gedaan. De aardige mijnheer aan de telefoon beloofde mij dat de rommel bij mij thuis opgehaald zou worden. Dat was dus heel mooi geregeld.

Goed geregeld!

Tijdens het telefoongesprek gaf ik aan dat de aanleiding minder is maar dat ik het best wel vaker zou willen doen. Zorgen dat de leefomgeving om mij heen schoon blijft voor mijzelf, de buurt maar ook voor de dieren in de vijver. Ik zag er ook wel voordelen in als ik dit wekelijks zou gaan doen, ik ben in beweging in de buitenlucht en ondertussen doe ik iets nuttigs en daarnaast vond ik het ook wel een ontspannen bezigheid. De mijnheer aan de telefoon zou zorgen voor grijpers en zakken van Heel Apeldoorn Rein zodat ik ook daadwerkelijk een bijdrage zou kunnen leveren.
Ook werd afgesproken dat het afval wekelijks op een vast moment opgehaald zou worden .
En inderdaad, iedere woensdag komt er een vriendelijke jongeman de zak(ken) ophalen inmiddels dus al weer 3 en een half jaar.

Gezelschap

Ik loop een vaste route op een vaste dag rondom mijn woonomgeving en een brede boog eromheen. Daar ben ik dan anderhalf uur zoet mee.
Wat zo leuk is toen ik destijds een paar maanden wekelijks bezig was, werd ik aangesproken door een buurman uit de straat die ik niet kende! De buurman vroeg mij of ik misschien gezelschap kon gebruiken tijdens het zwerfafval rapen. Die hulp aanvaarde ik dankbaar, 2 zien meer dan 1, en bovendien is het nog gezelliger ook. Ik loop zo af en toe nog wel eens een ronde alleen maar dan meer het stationsgebied (Osseveld/Woudhuis).

Nuttig werk

Het voelt als nuttig werk, we zien resultaat. Maar toch is het ook wel eens van korte duur. Hebben we ‘s ochtends een bepaald stuk gelopen, weet ik zeker dat de trottoirs schoon zijn. Loop ik ‘s middags dezelfde route naar het winkelcentrum zie ik weer het een en ander liggen! Het is wel een feit dat er de ene keer meer afval ligt dan de andere keer, waar dat aan ligt is ons een raadsel. Maar dat het werk voorlopig nodig blijft is wel zeker.

Jong geleerd… 😉

Behalve zwerfafval levert het nog wel meer op. Leuke gesprekken met wijkgenoten, de kinderen van de basisscholen vinden het vaak ook wel interessant wat ik aan het doen ben. Er zijn ook altijd wel kinderen bereid om mee te helpen, als ik iets op het schoolplein zie liggen en de kinderen spelen op het plein vraag ik altijd of er iemand is die het misschien met de grijper op wil pakken en dan is het animo best groot. Ik denk altijd, jong geleerd is oud gedaan.
We krijgen ook regelmatig de nodige complimenten van wijkgenoten of passanten..

Waardering

Daar doen we het natuurlijk niet voor, maar het is natuurlijk wel heel leuk als het gewaardeerd word wat je doet. We hebben ook wel eens de vraag gekregen of we het vrijwillig doen! Daar moesten we daarna hartelijk om lachen, ik had het vermoeden dat de persoon dacht dat we een taakstraf uitoefenden!
Kennelijk werkt het ook wel aanstekelijk wat we doen, er zijn inmiddels nog 2 dames die mij benaderd hebben en die af en toe wel een ronde willen lopen. Ik had nog een paar grijpers en zakken liggen. En hebben zij een zak vol dan mogen ze die bij mij bij de deur zetten omdat het toch 1 keer in de week bij mij opgehaald word.

Kleine moeite, groot plezier

Een jaar geleden dacht ik dat ik zou moeten stoppen vanwege pijn in de polsen (reumatische klachten). De zakken werden halverwege een route simpelweg te zwaar waardoor ik het de rest van de dag moest bekopen. Maar stoppen vond ik jammer dus zocht ik naar een oplossing.
Die is er gekomen in de vorm van een boodschappenwagentje simpelweg omdat het tillen nu niet meer nodig is. Door de rondes die ik loop zie ik wel meer dan alleen afval, en dan heb ik het over misstanden (bijv vernield straatmeubilair, zwerffietsen, gedumpt afval) maar ook bijv. losse stoeptegels of een kapotte straatlantaarn. Daar maak ik meldingen van op BuitenBeter app.
En alles wat ik vind of zie zet ik op de wijkpagina van Osseveld/Woudhuis in de hoop dat bijv. die ene knuffel of gevonden fiets weer bij de juiste eigenaar terecht komt.
Dit alles onder de noemer, kleine moeite en hopelijk groot plezier.

Fotowedstrijd

Het is misschien tot slot misschien nog wel leuk te vermelden dat ik 3 jaar geleden de tweede prijs gewonnen heb. Er was een fotowedstrijd over zwerfafval vondsten, tijdens de eerste Zero Waste Week in Apeldoorn. Ik had toen een foto van een soeppan verstuurd die in de vijver voor het huis lag. 📷🏆

Tekst & Foto’s: Jeannet

Wil je ook graag je verhaaltje en motivatie om zwerfafval op te ruimen met andere ZAPpers delen? Stuur ons je tekst en een foto van jezelf naar: info@zerowasteapeldoorn.nl

Zwerf Afval Pakkers (ZAPpers) zijn mensen die zich vrijwillig inzetten voor een schone leefomgeving, door zwerfafval aan te pakken op verschillende manieren: door in het bos of in de stad te gaan ‘plandelen’, door te gaan ‘ploggen’ of door een straat te adopteren, alleen of met een groepje inwoners.

Iedere maand zetten we een bijzondere (groep) ZAPper(s) in het zonnetje. Deze maand zetten we ZAPper Arian in het zonnetje! ☀️👏

“In de Coronaperiode ben ik, net als heel veel Nederlanders, vaker een stukje gaan lopen in de buurt. Een mooi rondje langs de Grift en het kanaal. Ik zag toen erg veel zwerfafval. Mogelijk extra veel omdat veel meer mensen zijn gaan wandelen.
Dan kun je twee dingen doen of je ergeren aan het afval of het afval helpen opruimen. Ik koos voor het laatste en adopteerde een wijkje (bij de Grift en het kanaal). Een hesje, grijper en zakken kon ik ophalen bij de gemeente. Prima geregeld.
Al gauw merkte ik dat ik een te grote wijk had. Ik kwam niet rond en had de zak halverwege al vol. Daarom wijk maar gehalveerd. Je mag zelf bepalen wanneer en hoe vaak je op pad gaat.
Onderweg krijg je vaak positieve reacties. Soms lopen mensen een stukje met je mee. Als jongelui passeren en roepen “goed bezig mevrouw” weet ik eerlijk gezegd niet of ze dit menen of mij in het ootje nemen als ik de lachende gezichten zie.
Het afvalrapen is wel een soort virus: ook buiten mijn wijkje, zelfs buiten Apeldoorn zoek en zie ik zwerfafval. Ik houd de moed erin door te denken dat alle beetjes helpen!!”

Tekst & Foto: Arian, ZAPper in de omgeving van de Grift en het Apeldoorns Kanaal.

Wil je ook graag je verhaaltje en motivatie om zwerfafval op te ruimen met andere ZAPpers delen? Stuur ons je tekst en een foto van jezelf naar: info@zerowasteapeldoorn.nl

ZAPper van het eerste uur (en centrale coördinator van de Zero Waste Apeldoorn zwerfafval opruimacties), Tiphaine Bresser, is plogger, plandelaar en straat adoptant. De “full package” zeg maar! Deze maand staat ze, samen met 2 andere plogging-helden op de cover van de Runner’s World NL!

Tiphaine is ook Zero Waste Apeldoorn kartrekker en oprichter van het burgerinitiatief dat in 2022 uitgegroeid is tot onze prachtige stichting. Vandaag doet ze haar verhaal als ZAPper van de maand!

Het begon allemaal met een bucketlist droom: een marathon lopen vóór mijn 40e; en de wens om iets zinnigs te doen voor het milieu. In 2018 kon ik de droom én de wens waarmaken door mij in te schrijven voor de Marathon van de Mont Saint Michel, in mijn geboortestreek 🤩, gekoppeld aan – op eigen initiatief – een inzamelingsactie voor de Plastic Soup Foundation en een campagne om bewustwording te creëren over de plastic soep.

Ik had destijds geen idee dat deze beslissing mijn leven voor altijd zou beïnvloeden!

Zwart gat

De marathon en de inzamelingsactie waren een enorme uitdaging voor de slechte zondagloper en de zeer introverte persoon die ik ben. Na dit evenement kreeg ik echter een chronische blessure aan beide knieën, waar ik nog steeds last van heb. Daarnaast verdween het gevoel van zelfvoldoening vrij snel na afloop van de marathon, en maakte het plaats voor een verschrikkelijke leegte. Na maanden van training, honderden kilometers hardlopen en weken van campagnevoeren, viel ik in een zwart gat, zonder nieuwe doelen in mijn leven, maar hongerig naar meer! Ik had (letterlijk 😉 ) zojuist mijn eerste stappen gezet op een nieuw pad: het maken van een verschil in de wereld.

Verschuiving

In september 2018, met een klik op de knop, maakte ik daarom een nieuwe Facebookgroep aan met de titel ‘Zero Waste Apeldoorn’. Het burgerinitiatief Zero Waste Apeldoorn was toen geboren! Een fijne plek waar ik al mijn vrije tijd, passie en teveel aan energie volledig in kwijt kon. De Facebookgroep breidde zich met hulp van enthousiaste groepsleden uit tot een pagina. In korte tijd groeide het initiatief door, met meer leden, meer activiteiten, meer socials en een website.
Er is zoveel in de afgelopen 6 jaar gebeurd, dat ik het bijna niet kan bevatten. Op de sportkleding na (al zitten ze veel strakker; maar plastic heeft tenminste als voordeel dat het kan rekken… 😅!), is verder alles veranderd:

• hardlopen veranderde in plandelen & ploggen.
• campagnevoeren veranderde in het burgerinitiatief wat tot een stichting is gegroeid, en een betekenisvolle baan bij de gemeente Apeldoorn.
• levensdoelen veranderden in een compleet nieuwe leefstijl.

Kairos tijd

Jarenlang had ik het gevoel dat de chronische pijn in mijn knieën door de blessure opgelopen tijdens het trainen voor de marathon een vloek was, die me dwong om te vertragen, wat ook mijn gewicht en mijn lichaam beïnvloedde. En dus ook, mijn leefstijl.
Totdat ik mij kort geleden realiseerde dat het mij eigenlijk de vrijheid en een geweldige kans gaf om mijn prioriteiten aan te passen en mijn tijd anders te besteden, om een betekenisvolle impact te maken!
En als ik erover denk: op een andere manier ben ik al die jaren toch non-stop aan het rennen geweest. Rennen met een doel. Rennen voor een betere, schonere en gezondere wereld.
Een race van de lang adem. In feite, mijn langste run ooit… En ik heb nog lang niet mijn bestemming bereikt.

✌️🌍💚

Zwerf Afval Pakkers (ZAPpers) zijn mensen die zich vrijwillig inzetten voor een schone leefomgeving, door zwerfafval aan te pakken op verschillende manieren: door in het bos of in de stad te gaan ‘plandelen’, door te gaan ‘ploggen’ of door een straat te adopteren, alleen of met een groepje inwoners.

Iedere maand zetten we een bijzondere (groep) ZAPper(s) in het zonnetje. Deze maand zetten we ZAPper Silvia in het zonnetje! ☀️👏

“Hoi, mijn naam is Silvia. Ik woon sinds 2002 in Apeldoorn. Ongeveer vier jaar geleden ben ik begonnen met het oprapen van zwerfvuil. Ik las een oproepje in een huis-aan-huis-blad en wilde graag iets doen om mijn leefomgeving iets schoner te maken. Ik was al bekend met buurthuis Maasstraat, waar vandaan de zwerfvuilopruimacties plaatsvinden in Apeldoorn-Zuid. Ik probeer iedere derde zaterdag van de maand te gaan; tussendoor ruim ik af en toe zwerfafval op in de straten rondom mijn huis. Als je eenmaal behept bent met het “zwerfvuilopruimvirus”, dan zie het overal liggen.

Ik kan het meestal niet laten om een zwervend blikje, plastic zakje of pakje op te rapen en in de prullenbak te gooien. Het is goed nieuws dat er steeds meer mensen zijn die meedoen aan de opruimacties. Dat hoeft niet in groepsverband, er zijn ook steeds meer mensen die zich opgeven als adoptant van een straat of een buurtje. Onderweg maak ik weleens leuke dingen mee: mensen die een duimpje opsteken of “goed bezig” roepen.

In december kwam er een man naar me toe met een chocoladereep, afkomstig uit zijn kerstpakket, als dank voor het opruimen. De invoering van statiegeld op blikjes heeft zijn vruchten afgeworpen. Ik hoor ook van andere vrijwilligers dat ze veel minder blikjes vinden. Helaas ligt er nog genoeg ander vuil. Eigenlijk zou het niet nodig moeten zijn dat er, door het land heen, duizenden mensen zijn die regelmatig zwerfvuil oprapen. Tel daar de professionele prikkers nog bij op. Wie zijn die mensen die hun afval lukraak op straat of in de berm gooien? Ik weet het niet, mij lijkt het niet meer dan normaal om je eigen afval op te ruimen. Als je volle verpakkingen mee kunt nemen als je op pad bent, dan kun je ook de lege verpakking mee naar huis nemen of onderweg in een prullenbak gooien, toch?! Soms stoor ik me aan de vindplaatsen van afval; bijvoorbeeld rondom supermarkten, sportcomplexen, buurthuizen en bedrijventerreinen. Officieel is er wetgeving die zegt dat een ondernemer de 25 m2 rondom zijn bedrijf moet schoonhouden. Mijn ervaring in de praktijk is dat dit niet altijd gebeurd. Ik snap ook wel dat er niet ieder uur van de dag schoongemaakt kan worden, maar de hoeveelheid peuken die ik vaak vind in de nabijheid van genoemde complexen is te groot voor één dag. Het blijft dus belangrijk om mensen voor te lichten over de nadelige effecten van zwerfafval op flora en fauna. Bovendien trekt zwerfvuil vaak zwerfvuil aan; op plekken waar al iets ligt, is de drempel laag om er iets bij te gooien. En…zorg dat mensen hun zwerfafval kwijt kunnen. Plaats voldoende prullenbakken. Zorg voor peukentegels of kokers en geef complimentjes voor goed gedrag. Ook de gemeente, woningbouwverenigingen en politie hebben hierin een taak, vind ik.

Wil je ook een steentje bijdragen aan het schoon houden van je eigen leefomgeving, meld je dan aan als adoptant van een straat of kom langs op één van de 12 plekken in Apeldoorn waar iedere derde zaterdag van de maand van 10.00-12.00 zwerfvuil wordt geraapt. Ben je nog sportiever, dan is ploggen misschien iets voor jou (joggen en zwerfvuil oprapen). Voor meer informatie, check de website van zero waste Apeldoorn Samen maken we de straten, bermen en parken mooier!”

Tekst & Foto: Silvia Ratering, ZAPper Zuiderpark en lid Evenemententeam stichting Zero Waste Apeldoorn

Wil je ook graag je verhaaltje en motivatie om zwerfafval op te ruimen met andere ZAPpers delen? Stuur ons je tekst en een foto van jezelf naar: info@zerowasteapeldoorn.nl

Zwerf Afval Pakkers (ZAPpers) zijn mensen die zich vrijwillig inzetten voor een schone leefomgeving, door zwerfafval aan te pakken op verschillende manieren: door in het bos of in de stad te gaan ‘plandelen’, door te gaan ‘ploggen’ of door een straat te adopteren, alleen of met een groepje inwoners.

Iedere maand zetten we een bijzondere (groep) ZAPper(s) in het zonnetje. Deze maand zetten we ZAPper Janneke in het zonnetje! ☀️👏

Artikel door Sjoerd Bouwknegt

Janneke Verboom woont samen met haar vriend en twee kinderen in Apeldoorn en werkt voor Waterschap Vallei en Veluwe. In haar vrije tijd is zij bezig met fotografie, yoga, pilates en wandelt ze graag. Tijdens het wandelen werd het besef van zwerfafval steeds groter, zo vertelt Janneke. “Wij wandelen best veel, in het bos, maar ook een rondje door de wijk. We hadden wel iets van jeetje wat ligt er veel troep overal. We zouden eigenlijk een keer een stok en een zak mee moeten nemen om het op te ruimen. Vorig jaar zijn we bij het Zero-Waste festival geweest en kwamen we bij de kraam van Heel Apeldoorn Rein. Hier hebben wij toen twee stokken en zakken gekregen en ben ik, soms samen met de kinderen, gaan lopen om zwerfafval op te ruimen.

Fit & opgeruimd

Toen Janneke was begonnen met het opruimen van zwerfafval tijdens het wandelen, hoorde zij ook dat er een groep ploggers actief is. “Het woord ploggen is een combinatie van joggen en het Zweedse woord ‘plocka’, wat verzamelen betekent. Je gaat dus eigenlijk een rondje hardlopen en het afval wat je tegenkomt ruim je op. De combinatie van lekker in beweging zijn en nuttig bezig zijn leek mij wel wat. Ik heb contact opgenomen met Zero Waste Apeldoorn en heb mij hiervoor aangemeld. Inmiddels plog ik elke tweede zondag van de maand mee. We ploggen in verschillende stadsdelen en kijken waar er niet zoveel wordt gedaan om zwerfafval op te ruimen. Per keer lopen we tussen de 5 a 8 km. Dit klinkt nog best veel, maar we lopen niet constant door. Soms ligt er veel afval en ben je daar even mee bezig. Fijn is het ook dat we rekening met elkaar houden en je het kan aangeven als je bijvoorbeeld wat rustiger wil lopen.”

Ploggen geeft resultaat en is erg gezellig!

Iemand anders troep opruimen, is dat nou leuk? “Jazeker” zegt Janneke enthousiast. “Allereerst is het leuk dat ik meteen resultaat zie van mijn inzet. Je kan goed het verschil van voor onze plogronde zien en na onze plogronde. Ik hoop dat mensen door onze plogrondes bewust worden gemaakt, zodat er minder wordt weggegooid. Naast het nuttige van het opruimen is het ploggen erg gezellig. Ik kan kletsen met een leuke groep, ik ben buiten en lekker in beweging. Soms spreken we af om te starten bij iemand thuis, om na die tijd gezellig af te sluiten met koffie en thee. De plogronde in december doen wij altijd in kerstoutfit in de omgeving van Hoog Soeren en sluiten we af bij het pannenkoekenhuis. Een andere leuke bijkomstigheid tijdens onze plogrondes is dat we naast zwerfafval ook wel eens kleine schatten vinden. Zo heb ik een mooi koffiekopje gevonden die ik nu gebruik”.

2^e zondag van de maand, vaste prik in de agenda

Toen Janneke werd benaderd of zij haar verhaal wilde vertellen over haar vrijwilligerswerk was zij verbaasd. “Voor mij voelt dit niet als vrijwilligerswerk, want ik vind het gewoon leuk om te doen. Het ploggen is een standaard routine geworden en staat voor elke tweede zondag van de maand op de kalender. Het is fijn om deze houvast te hebben, want tussendoor ploggen gebeurt niet vaak door alle drukte van de dagelijkse dingen. Dit vaste moment in de maand geeft houvast en kost mij maar twee uurtjes per keer.”

Aandacht voor zwerfafval

De ploggroep krijgt regelmatig reacties en worden gezien in Apeldoorn. “Tijden het maandelijkse ploggen krijgen we regelmatig een duimpje omhoog, worden we bedankt en krijgen we te horen hoe goed het is wat we doen. Mensen zijn ook nieuwsgierig willen graag weten waarom we het doen en vanuit welke organisatie. Dit is een mooie mogelijkheid om te vertellen over Zero Waste Apeldoorn en andere mensen te inspireren. Zelf heb ik mijn buurman weten te inspireren. Hij zag mij zwerfafval opruimen en werd enthousiast, zodat hij nu zelf ook regelmatig met een stok en een zak loopt als hij de hond gaat uitlaten.”

Tekst & Foto: Apeldoorn Pakt Aan

Wil je ook graag je verhaaltje en motivatie om zwerfafval op te ruimen met andere ZAPpers delen? Stuur ons je tekst en een foto van jezelf naar: info@zerowasteapeldoorn.nl