Tag Archief van: drinken

(Drink)water voor de vogels

(Drink)water voor vogels en alle tuinvriendjes! 💦⛲🐦🦋🐞🐌🐝🦎

Het hele jaar door hebben vogels en andere dieren en insecten water nodig om te drinken, af te koelen en te badderen. Vooral op warme dagen of wanneer het dagen achter elkaar niet regent, is het verstandig om een extra schaaltje met dagelijks vers water in je tuin of op je balkon te zetten.

Zorg voor voldoende en diverse waterpunten, zowel hoog als laag in de tuin. Gebruik kleine schaaltjes, oude soeplepels, omgekeerde terracotta potten met een schaaltje erop, bakjes met water, mos en steentjes… Voor ieder wat wils!

Je hoeft geen duur vogelbad uit de winkel te kopen!

  • Via de link (zie 🔗) kun je inspiratie opdoen om oude spullen te hergebruiken of upcyclen tot praktische, fijne en leuke vogel- en insectenbadjes.
  • Kun je niets in je schuur, kelder of keuken vinden? Ga dan langs de kringloopwinkel. Een gegarandeerd succes, en waarschijnlijk vind je er een bijzonder en uniek vogelbadje! 🐦🐿️🦔🐞🦋🐝🐜 !

💧 Zorg voor waterpunten met dagelijks vers water, gedurende de hele zomer ☀️

🔗 https://www.vogelbescherming.nl/actueel/bericht/recycle-wat-voor-een-vogelbad

Zuiver water

Zuiver water: goed voor jou en het milieu 💧

Zo hé, kreeg je ook al bijna een kater van al die tips over drank? Tijd voor zuivering! Vandaag hebben we het over water!

🚰 Waarom kraanwater beter is:

  • Milieu-impact: De klimaatimpact van één glas flessenwater is vergelijkbaar met die van 100-200 glazen kraanwater. En voor het maken van een plastic literfles is drie tot zes keer zoveel water nodig als die ene liter die erin past.
  • Kosten: Kraanwater is bijna 150 keer goedkoper dan bronwater.
  • Kwaliteit: Het Nederlandse drinkwater is van uitstekende kwaliteit.
  • Duurzame Energie: Waterbedrijven gebruiken relatief veel duurzame energie voor het winnen, zuiveren en vervoeren van drinkwater.
  • Microplastics: Kraanwater bevat bijna geen microplastics (groter dan 0.5mm), terwijl flessenwater vaak wel microplastics bevat. Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) krijg je door dagelijks flessenwater te drinken jaarlijks tienduizenden deeltjes microplastics binnen.

💧 Tips voor lekkere variaties:

  • Smaakjes toevoegen: Voeg een schijfje komkommer, muntblaadjes, rode vruchten of citroen toe. Gebruik bij voorkeur biologische producten zonder verpakking of uit je eigen tuin.
  • Water filteren: Vind je kraanwater niet lekker? Gebruik actieve houtskool in je karaf of fles om het water te zuiveren.

🥤 Onderweg:

  • Hervulbaar flesje: Neem altijd een hervulbare fles mee. Wij hebben standaard een drinkfles, campingmok of reisbeker bij ons. Dit bespaart miljoenen plastic flesjes per dag!
  • Eigen beker: Koop koffie of thee ‘to go’ in je eigen beker. Dit vermindert afval en levert vaak korting op.

💦 Watertappunten:

🧼 Drinkfles schoon en hygiënisch houden:

Zie hieronder 4 handige tips van collega-Greenfluencers Het Kan Wel om je drinkfles schoon en hygiënisch te houden:

  1. Direct Spoelen: Spoel je flesje na elk gebruik om en maak het mondstuk schoon (indien mogelijk).
  2. Dagelijkse Reiniging: Was je flesje elke dag af met een druppel afwasmiddel. Voor flesjes die niet uit elkaar kunnen of een smal mondstuk hebben, kun je speciale smalle borstels gebruiken.
  3. Vaatwasser: Plaats vaatwasmachinebestendige flesjes bovenin de vaatwasser om kromtrekken te voorkomen. Was de mondstukjes apart met de hand.
  4. Goed Drogen: Schroef de dop er pas weer op als de fles helemaal droog is, voordat je hem opbergt. Dit voorkomt een vochtige omgeving voor bacteriën.

Dus, kies voor kraanwater en draag bij aan een schoner milieu en een gezondere levensstijl!

Is it Friday yet?

Een borreltje om het weekend te vieren, of om cadeau te geven voor een speciale gelegenheid, er is altijd een goede reden om een heerlijke likeur of sterke drank te kopen (of om het zelf te maken)! 🍸

Drink met mate

Oké, nu begint het te lijken alsof we een stel alcoholisten zijn! 😅 Wees gerust, ons joviale team houdt weleens van een borreltje, en we wilden toch wel deze serie nog even uitbreiden met de sterkere drankjes. Maar natuurlijk geldt daarbij als eerste tip: Reduce … en Refuse! Drink met mate, dus. 😉

  • Gezondheid eerst: Net als bij voedsel, kies voor likeuren en digestieven zonder kunstmatige smaakstoffen, conserveringsmiddelen en toegevoegde suikers.
  • Mate houden: Geniet van je drankje, maar drink met mate om zowel je gezondheid als je ecologische voetafdruk te beperken.

Milieuimpact

Net als bij wijn en bier (zie eerdere tips) hebben teelt, verpakking en vervoer allen invloed op de totale klimaatimpact van digestieven en likeuren. Dit maakt dat er geen makkelijke manier is om duidelijk aan te geven welke likeuren en sterke dranken het meest klimaatvriendelijk zijn. En helaas hebben we in Apeldoorn nog geen “Limoncello- of whiskey tap” gevonden 🤪 of een lokale distilleerderij/stokerij waar je je aankopen kunt doen in herbruikbare/statiegeld flessen (#hint voor lokale ondernemers 😄). Hieronder geven je een paar tips waar je op kunt letten voor een milieuvriendelijkere keuze:

Minimaliseer transportimpact

  • Lokaal geproduceerd: Berperk je milieu-impact door lokaal geproduceerde dranken te kopen. Of uit de streek.
  • Lokaal kopen: Koop niet alleen lokaal geproduceerde likeuren, maar koop ze ook lokaal om CO2-uitstoot van transport te verminderen.

Kies voor duurzame productiemethoden

  • Biologisch & keurmerken: Koop biologische likeuren met keurmerken zoals (EU-)biologischEKO of Demeter. Deze geven aan dat bij de teelt van de grondstoffen geen kunstmest en chemisch-synthetische bestrijdingsmiddelen worden gebruikt. Topkeurmerk Fairtrade stelt strenge eisen aan onder meer werkomstandigheden, eerlijke(re) betaling aan werknemers en boeren, naast milieu-eisen.
  • Kleine, ambachtelijke producenten: Steun kleine distilleerderijen die gebruik maken van duurzame methoden, zoals het minimaliseren van water- en energiegebruik.
  • Stoken op zonne-energie: Zoek naar distilleerderijen die gebruik maken van zonne-energie of andere hernieuwbare energiebronnen.
  • Educatie en bewustwording: Lees en leer meer over de herkomst van je drankjes. Ondersteun merken die transparant zijn over hun productieprocessen en milieu-impact.

Gebruik herbruikbare verpakkingen

  • Herbruikbare flessen en vaten: Zoek naar distilleerderijen die aanbieden om je flessen opnieuw te vullen. Dit vermindert afval en bespaart grondstoffen. (Helaas hebben we deze in Apeldoorn nog niet gevonden).
  • Gerecycled glas: Kies merken die gebruik maken van gerecycled glas voor hun flessen. Naast dat het gewicht en de inhoud van een fles ook meewegen in de duurzaamste keuze, maakt het voor het klimaat ook een verschil hoeveel gerecycled glas de fles bevat. Groen glas bevat een veel hoger percentage (ongeveer 75 procent) gerecycled glas dan wit glas (ongeveer 40 procent).

Let op kleurstoffen

Een andere tip is om dranken te kopen met zo min mogelijk chemische toevoegingen en kleurstoffen. Denk aan Flügel (E122) of Blue Curacao (E133) of Bols (E123)… Het glazuur springt onze voorzitter al van de tanden als ze aan de kleur van de drankjes denkt! Haar tip: maak zelf je likeurtje!

Zelf maken

  • DIY kits: Kits van het merk Pineut zijn geweldig om je eigen unieke drankjes te creëren zonder onnodige toevoegingen.
  • Seizoensgebonden ingrediënten: Maak je eigen likeuren en digestieven met seizoensgebonden en lokaal verkrijgbare ingrediënten die je met je eigen verpakking koopt. Gebruik daarbij herbruikbare potten en verse, biologische kruiden en specerijen.

Lokale productie

Yes! Ook in Apeldoorn worden likeurtjes en andere sterke dranken geproduceerd!

When life gives you lemons… Make limoncello!

Dat doen minstens 2 distilleerderijen in Apeldoorn!

  • Onze “coup de coeur 💛”: Amante Limoncello, ambachtelijk gemaakt met biologische citroenen. Fatto A Mano – Met de hand gemaakt.
  • Ook Jack en André, van Puur Smaack, maken o.a. Limoncello (ecologisch, ambachtelijk, zonder toevoegingen) in Apeldoorn. En als zero wasters zijn we natuurlijk gecharmeerd door dit verhaal:
    “De mannen van Puur Smaack gebruiken de schillen van de citrusvruchten dus voor hun likeuren, maar wat doen ze met al het fruit? “De sinaasappels komen wel op op zondagmorgen, als jus d’Orange bij het ontbijt”, zegt André. “Het citroensap leveren we aan IJskaffee De Kei, die er citroenijs van maakt. En het mandarijnsap gaat naar Zenith, die het gebruikt in een dessert”, zegt Jack. “Zo snijdt het mes aan twee kanten”, aldus André.“(Bron: Indebuurt)
    Daar worden niet alleen Limoncello en andere likeuren (zoals kersenlikeur en droplikeur) gemaakt, maar er worden ook bijzondere producten ontwikkeld, zoals een mooie zachte whiskey gemaakt op basis van Veluwse Schavuyt bieren uit Apeldoorn, verkocht in een eikenhouten vaatje. 🥃

Door deze tips te volgen, kun je niet alleen genieten van heerlijke likeuren en digestieven, maar ook je impact op het milieu beperken. Proost op een groenere toekomst! 🍸🌱

Water bij de wijn

“One wine a day, keeps the doctor away” 🍷🍾

Of dit gezegde echt verantwoord is, is de vraag; maar als Française is Zero Waste Apeldoorn-oprichter Tiphaine natuurlijk geneigd te denken dat het wel klopt. 🙂 #levendbewijs

Wijn & wijnflessen hebben helaas wel een grote milieu-impact!

De meeste flessen zijn van glas gemaakt: zwaar en voor eenmalig gebruik. Maar flessen van plastic zijn niet veel duurzamer en vaak niet gerecycled (naast dat de kwaliteit van de wijn sneller achteruitgaat in plastic). Nog erger zijn de zogenoemde van ‘papier’ gemaakte pakken wijn: trap hier niet in! Niets is minder waar: de buitenkant is wel van papier, maar met een binnenzak van plastic én aluminium! Niet te recyclen!

Teelt, verpakking en vervoer hebben allen invloed op de totale klimaatimpact van wijn. Andere factoren, die soms van jaar tot jaar wisselen, zoals weersomstandigheden, bodemomstandigheden, het energiegebruik van de machines en het druivenras, wegen ook mee voor het klimaat. Dit maakt dat er geen makkelijke manier is om zelf te ontdekken welke wijn het meest klimaatvriendelijk is.

Water bij de wijn doen we liever niet letterlijk, wel figuurlijk: als je graag wijn drinkt, zijn er gelukkig een paar dingen waarop je kunt letten om je milieu-impact te beperken.

Afstand versus verpakking

Volgens Milieu Centraal weegt voor het klimaat de afstand minder zwaar dan de verpakking. Zo heeft Italiaanse wijn – in een glazen fles die per vrachtwagen wordt vervoerd – een meer dan twee keer zo hoge klimaatimpact als een wijn uit Australië – in een bag-in-box die per schip komt.

  • Gewicht: Bij wijn in glazen flessen hangt de klimaatimpact af van het gewicht van de fles en het aandeel gerecycled glas dat gebruikt is. Hoe lichter de fles, hoe minder brandstof nodig is om de wijn te vervoeren. Wist je dat de klimaatimpact van mousserende wijn meestal groter is dan andere soorten wijn? Dat komt doordat wijn met bubbels in zwaardere flessen verpakt is om de druk van het koolzuurgas aan te kunnen.
  • Gerecycled glas: Naast dat het gewicht en de inhoud van een fles ook meewegen in de duurzaamste keuze, maakt het voor het klimaat ook een verschil hoeveel gerecycled glas de fles bevat. Groen glas bevat een veel hoger percentage (ongeveer 75 procent) gerecycled glas dan wit glas (ongeveer 40 procent).
  • Bulk: De minste klimaatimpact heeft wijn die als bulk naar Nederland vervoerd is en pas hier verpakt wordt. Dit gebeurt slechts met 10 procent van de in Nederland gekochte wijnen.
  • Gebotteld: Koop liever wijn uit Europa dan uit verre landen of andere continenten als het al in het land van herkomst verpakt is en in de fles wordt vervoerd. Helaas kun je niet altijd eenvoudig op het etiket zien waar de wijn verpakt is.
  • Wijn uit de lage landen: Maar wist je dat er ook wijngaarden zijn in Nederland? Ook gewoon in Twello: Buitenpost! 😉
  • Eigen verpakking: Als je het kan vinden, koop dan wijn rechtstreeks in je eigen fles bij een wijntap. Hoe goed dit ook klinkt: er is helaas geen wijntap te vinden in Apeldoorn.
  • Statiegeld: Wijn in statiegeld flessen klinkt als een perfecte oplossing toch? Ook Ilja Gort is er voorstander van! Dit wordt helaas nog maar kleinschalig gedaan. Gelukkig is er Pieter Pot: via hun online winkel verkopen ze (biologische) wijn in herbruikbare flessen met statiegeld! En natuurlijk Retour de France: oprichter Huub weet alles van wijn verkopen in statiegeldflessen, hij heeft het zelfs voor Pieter Pot bedacht. Nu doet hij dit via zijn eigen bedrijf, met Franse wijnen. 🥳

Keurmerken

Koop biologische wijn met keurmerken zoals (EU-)biologischEKO of Demeter. Deze geven aan dat bij de teelt van de grondstoffen geen kunstmest en chemisch-synthetische bestrijdingsmiddelen worden gebruikt. Topkeurmerk Fairtrade stelt strenge eisen aan onder meer werkomstandigheden, eerlijke(re) betaling aan werknemers en boeren, naast milieu-eisen.

Vega(n) wijn

Wist je dat wijn vaak geklaard wordt met eiwit (van eieren of uit melk) om de vertroebelende deeltjes in de wijn te laten zakken? Om de wijn te filteren, worden door veel wijnmakers nog producten met een dierlijke oorsprong gebruikt, zoals varkensvet, visslijm en gelatine. Vegan is de wijn hierdoor dan dus niet. Gelukkig gebruiken steeds meer wijnmakers tegenwoordig niet-dierlijke producten met hetzelfde effect, zoals bentoniet klei.

Bonus Tip

Een wijnfles met een schroefdop zou minder milieubelastend zijn omdat aluminium goed te recyclen is. Koop je liever wijnflessen met een kurk? Let dan op dat het geen plastic ‘kurk’ is, maar een echte kurk, het liefst met het FSC-keurmerk. Hergebruik de kurken met (oude) houten spiesstokken om naamkaartjes te maken voor de (moes)tuin. Of je kunt de kurken mulchen en in de tuin strooien, of ze (in stukjes) op je composthoop gooien, maar niet in de GFT.
Hier nog meer ideeën: wat te doen met kurken.

Biertje?

“Héééy, biertjuh?” 🍺

Onze Française is een echte wijnliefhebber, maar onze voorzitter geniet zo nu en dan ook wel van een (speciaal)biertje. Helaas heeft bier, net als wijn, een aanzienlijke milieu-impact.

Milieu-impact van bier

  • Waterverbruik: Voor 1 liter bier is tussen de 4 en 7 liter water nodig.
  • Hop en ingrediënten: De meeste hop, die vaak niet biologisch wordt geteeld, wordt geïmporteerd uit het buitenland.
  • Transport: Het vervoer van glazen flesjes veroorzaakt de nodige CO2-uitstoot.
  • Kleine brouwerijen: Hoewel je denkt dat speciaalbier van lokale kleine brouwers duurzamer is vanwege minder transport, hebben juist kleine brouwerijen vaak een minder efficiënt energie-, grondstoffen- en waterverbruik. Bovendien gebruiken ze vaak flesjes zonder statiegeld.

Tips voor duurzamere bieren

Wil je toch af en toe genieten van een biertje? Er zijn gelukkig duurzamere keuzes die je kunt maken:

  • Gulpener: Deze Nederlandse brouwer verbouwt zijn eigen hop, gebruikt water uit eigen bronnen en koopt andere grondstoffen bij lokale boeren.
  • Oedipus, Bird Brewery, De Leckere en Lowlander: Deze brouwerijen dragen elk op hun eigen manier bij aan duurzaamheid. Ze gebruiken geen fossiele brandstoffen, gebruiken biologische ingrediënten, verwerken restproducten in hun bier, of compenseren door bomen te planten of aan goede doelen te doneren.
  • Instock: Dit merk maakt bier van reststromen zoals brood en aardappels. De bierbostel (restproduct van het brouwproces) wordt weer gebruikt om granola te maken, wat voedselverspilling tegengaat. Wist je dat we bij de Zero Waste Picknick tijdens de Zero Waste Week 2021 heerlijk brood hebben gebakken van bierbostel van de Apeldoornse brouwerij Puik? Meestal wordt bierbostel als veevoer gebruikt, maar je kunt bij een plaatselijke brouwerij vragen of je de bostel mag gebruiken om zelf heerlijk en voedzaam brood te bakken.

Verpakking en hergebruik

Volgens Milieu Centraal zijn glazen statiegeldflesjes de meest milieuvriendelijke verpakking voor bier. Een statiegeldflesje kan wel 40 keer opnieuw gevuld worden, wat grondstoffen, energie en afval bespaart. Koop je een bier onderweg, kies dan een blikje als je geen glazen flesje met statiegeld kunt inleveren. Glazen flesjes voor eenmalig gebruik scoren slechter dan blik. Wist je dat de impact van 5 statiegeldflesjes Nederlandse pils is vergelijkbaar met 1 speciaalbiertje uit Italië zonder statiegeld?

Aanbevelingen

  • Kies voor bieren met eerlijke certificeringen: Let op keurmerken zoals EKO, fairtrade, of biologisch gebrouwen bier.
  • Verpakking: Drink bier van de tap, of uit blik/glazen flesjes mét statiegeld.
  • Energieverbruik: Kies voor brouwerijen die gebruik maken van duurzame energiebronnen.
  • Lokale brouwerijen: Koop je bier rechtstreeks bij de brouwer, of kies voor een lokale bier. In Apeldoorn kun je terecht bij Puik Bieren en De Vlijt (Veluwse Schavuyt). In Deventer staat de brouwerij van DAVO.
  • Tapbier: Liever proeven van meerdere merken van de tap? Een fust is duurzamer dan flesjes of blikjes, dus een goede én duurzame reden om je biertje in de kroeg te drinken met je vrienden!
  • Glazen en herbruikbare bekers: Als je een feestje organiseert, gebruik dan glazen of herbruikbare bekers in plaats van wegwerpbekers.

Door bewustere keuzes te maken, kun je genieten van een biertje met een lagere milieu-impact. Proost! 🍻

Zero waste sapjes

Vitamineboost tegen winterkwaaltjes, toe aan een sapkuur boordevol vitamines, of gewoon zin in een heerlijke dorstlesser, kies voor zero waste sappen!
Met een slowjuicer maak je in een mum van tijd gezonde, verse, zero waste sapjes! 🥬🥒🥦🍅🥕🍇🍎🍐

Waarom de keuze voor slowjuicer boven een sapcentrifuge?

🥬 De slowjuicer perst langzaam het sap van groente en fruit uit, waardoor het sap geconcentreerder is. Bij een sapcentrifuge wordt het sap gescheiden van het pulp door centrifugerende krachten. Het sap uit een sapcentrifuge is daardoor helder en bevat minder vezels. Met een slowjuicer krijg je geconcentreerd sap met meer vezels.

🍎 De slowjuicer is ook geschikt voor zachte vruchten zoals bananen, bladgroenten zoals spinazie en harde noten.

🥕 De slowjuicer is wel een stuk duurder bij aanschaf dan een sapcentrifuge, maar check eerst het aanbod in lokale kringloopwinkels of (op relatief klein afstand) op Marktplaats!

🥦 Een ander alternatief voor de slowjuicer (of sapcentrifuge) is om een blender te gebruiken en smoothies i.p.v. sapjes te maken! Ook weer super gezond!

Tips om je slowjuicer afvalvrij en duurzaam te gebruiken:

🥒 De pulp wordt in een apart bakje opvangen, deze kun je nog een keer door de slow juicer doen zodat echt al het sap eruit komt.

🍐 De (droge) pulp kun je gebruiken om een groente bouillon te maken

🍅 Koop bij voorkeur biologische groenten en fruit, verpakkingsvrij, in het seizoen en lokaal geteeld. Plaats een emmer/teiltje in je gootsteen en vang al het water op dat anders verloren gaat, als je je groenten en fruit afspoelt.

🥕 Spoel het apparaat af met alleen koud water. Warm water en/of zeep zijn niet nodig. Let wel op dat je een goede (schone) afwasborstel gebruikt om alle restanten groenten/sap te verwijderen.

🍎 Vind je het fijn om het sapje met een rietje te drinken, gebruik een herbruikbaar rietje (RVS of bamboe).

🍇 Voeg verse kruiden en specerijen toe aan je sapjes voor extra smaak en een vitaminen-boost!

Je kunt zelf gaan experimenteren en de smaken variëren met verschillende combinaties fruit en/of groenten, of sapjes recepten zoeken op het internet als je liever niet improviseert.

Zie hieronder een van onze favoriete recepten, voor een pittige afvalvrije vitamineboost in de winter. 🥕🍊🍹🤪

Pink-Purple juice 💜💕

  • 2x grote winterpeen uit NL
  • 2x rode biet uit NL
  • 3x sinaasappel (Spanje)
  • 1 stuk (2cm) verse gember
  • 1 stukje (0,5cm) verse kurkuma

Santé! 🍹

Wat is je favoriete groenten/fruit combinatie voor een heerlijk sapje? Deel het in de commentaren 🍅🥕🍎🥒👇