biobased Archieven

Van Plant tot Pand: bouw en renovatie met biobased materialen

De Nederlandse overheid heeft ambitieuze doelen gesteld: in 2030 moet 30% van de verduurzamings- en nieuwbouwprojecten worden uitgevoerd met 30% biobased materialen. Dit sluit aan bij de bredere ambitie om in 2050 volledig circulair te bouwen. Tijdens de ‘Klimaattop Vallei en Veluwe’ op 6 december hebben elf opdrachtgevers hun handtekening gezet onder een overeenkomst om hergroeibare materialen te stimuleren (lees er hier meer over).

Biobased bouwen, renoveren en isoleren draait om het gebruik van natuurlijke, hernieuwbare materialen die bijdragen aan duurzaamheid, CO₂-reductie en een circulaire economie. Deze materialen, zoals hout, vlas, hennep, graanstro, miscanthus (olifantsgras) en mycelium, hebben een lage milieu-impact doordat ze tijdens hun groeiproces CO₂ opnemen en opslaan. Ze zijn bovendien hernieuwbaar binnen 100 jaar en vaak volledig recyclebaar of composteerbaar.

Voordelen van biobased materialen

CO₂-reductie: Natuurlijke materialen slaan CO₂ op tijdens hun levenscyclus.
Circulair: Materialen kunnen worden hergebruikt of teruggegeven aan de natuur.
Lichtgewicht: Ideaal voor complexe bouwlocaties of uitbreidingen.
Prefab-mogelijkheden: Snellere bouwprocessen met minder afval en transport.
Gezond binnenklimaat: Ademend, zonder schadelijke stoffen zoals VOS of formaldehyde.
Duurzaamheid: Lage CO₂-uitstoot tijdens productie.
Thermische prestaties: Uitstekende isolatie, zowel in de zomer als in de winter.
Energiebesparing: Verlaging van energiekosten door betere isolatie.

Wat kun jij als particulier doen?

Je hoeft niet te wachten tot 2030 om zelf actie te ondernemen. Als particulier (met een koopwoning) kun je al diverse biobased materialen toepassen bij het (ver)bouwen of isoleren van je woning:

Isolatie: Gebruik hennepvezeldekens, vlasdekens of stroplaten voor thermische en akoestische isolatie. Deze materialen zijn verkrijgbaar via gespecialiseerde bouwmarkten. Miscanthus-isolatiepanelen zijn een milieuvriendelijke keuze voor dak- en muurisolatie.
Wand- en Gevelbekleding: Kalkhennepblokken en vlasplaten zijn ideaal voor dragende muren en gevels. Strobalenbouw (graanstro) in modulaire bouwelementen, ideaal voor dragende constructies.
Renovatie: Voor kleinere renovaties kun je kiezen voor biobased pleisterlagen of houtproducten in combinatie met hennep of vlas.
Miscanthus (Olifantsgras): Voor gebruik als isolatiepanelen, structurele bouwmaterialen en zelfs biobased beton.

Meer Weten?

Bezoek de Kennisbank Biobased Bouwen voor uitgebreide informatie over leveranciers en producten specifiek voor particulieren.
Overweeg contact met gespecialiseerde leveranciers zoals HempFlax, Strotec en Strobox voor biobased materialen.
In het Apeldoorns gemeentehuis is er een tijdelijke tenstoonstelling te bezoeken op de eerste verdieping (naast het koffiepunt) over de eigenschapen en toepassingen van graanstro, vlas, miscanthus en hennep (december 2024) – Zie foto’s in de galerij hieronder.

Door nu te kiezen voor biobased materialen draag je niet alleen bij aan een duurzamere toekomst, maar geniet je ook van een gezonder binnenklimaat en lagere energiekosten. Zet de stap van plant tot pand!

Schitter zonder glitter! ✨🌿

Sorry feestbeesten, maar glitters zijn minder schitterend dan ze lijken. Glitters zijn (meestal) kleine stukjes plastic, aluminium of een combinatie hiervan die, als ze eenmaal in het milieu belanden, bijdragen aan de plastic soep. Ze zijn bijna onmogelijk op te ruimen of uit water te filteren, en dat maakt ze een groot probleem voor onze ecosystemen.

Een voorbeeld? Deze week zagen we bij een grote supermarktketen bloembollen (zoals Amaryllis) volledig ondergedompeld in een dikke laag wax en glitters. Prachtig? Misschien. Duurzaam? Niet echt. Dit soort decoraties, hoe feestelijk ook, hebben een grote verborgen impact.

Wil je duurzaam leven? Boycot glitters in alle vormen! 🎉❌ Denk aan glinsterende kerstballen, sprankelende make-up of nepsneeuw. Jij hebt de keuze om bewust te schitteren zonder plastic te gebruiken.

Waarom niet kiezen voor ‘biodegradable’ of bioplastic glitters?

Hoewel bioplastic glitters vaak als alternatief worden gepromoot, zijn ze geen perfecte oplossing.

Biodegradatie duurt lang: Veel van deze glitters hebben specifieke omstandigheden nodig (zoals industriële composteerinstallaties) om af te breken, wat in de natuur vaak niet gebeurt.
Microplastic-risico: Zelfs bioplastic glitters kunnen uiteindelijk afbreken tot microplastics die schadelijk zijn voor het milieu.

Zie voor meer informatie: Keuringdienst van Waarde: Glitter en Plastic Soup Foundation; Glitter = Litter.

Wat zijn duurzame alternatieven?

Je kunt de sprankeling behouden zonder schade aan het milieu. Hier zijn een paar ideeën:

1️⃣ DIY Glitters: Maak zelf glitters met eetbare suiker of zout, gemengd met natuurlijke kleurstoffen zoals bietensap of kurkuma. Perfect voor decoraties!
2️⃣ Natuurlijke decoraties: Gebruik bloemen, dennenappels, of takken. Geef ze een subtiele glans door ze in te sprayen met water en wat maïzena.
3️⃣ Amaryllis (en andere bloemen) zonder glitters: Kies voor een biologische, lokaal geteelde bloembol zonder chemische behandelingen. Na de bloei kun je hem in je tuin planten voor volgend jaar!
4️⃣ Schitter met kleding: Kies tweedehands of duurzame feestkleding met subtiele metallic details die je keer op keer kunt dragen. Heb je toch een polyester kledingstuk met pailletten (=plastic) of glitters, dan kun je met een waszak van Guppyfriend of een filter op je wasmachine-afvoer de kans verkleinen dat er microplastics in het riool belanden.